De primitief ogende molkrekel is een zeldzame gast in de tuin. In de regel veroorzaakt het geen schade. Pas als de populatie te groot wordt, wordt de tuin letterlijk omgegraven, waardoor zaden en jonge planten worden vernietigd. Dit is wat je tegen de dieren kunt doen.
- De molkrekel is een sprinkhaan, maar leeft grotendeels ondergronds en creëert tunnelsystemen die meters lang en tot vier meter diep zijn.
- Het insect voedt zich bijna uitsluitend met maden, wormen, eieren en ander dierlijk voedsel, en daarom wordt het eigenlijk geclassificeerd als een nuttig insect. De bewering dat molkrekels ook wortels en knollen eten is simpelweg onjuist.
- Als de populatie in de tuin echter te groot is, kunnen de dieren nog steeds aanzienlijke schade aanrichten door hun zware graafwerkzaamheden.
- De beste manier om ze te bestrijden is met nematoden, vooral omdat de klassieke huismiddeltjes niet erg geschikt zijn en er geen effectieve chemische bestrijdingsmiddelen voor de moestuin bestaan.
Uiterlijk en levensstijl van de molkrekel
De molkrekel heeft zijn naam niet voor niets: zijn grote graafschoppen en zijn ondergrondse levensstijl doen sterk denken aan de mol, en het insect behoort ook tot de sprinkhanenfamilie (Latijn: Orthoptera), lijkt op een grote krekel en produceert ook volledig vergelijkbare geluiden. Er zijn verschillende soorten molkrekels, maar alleen de Europese molkrekel (lat. Gryllotalpa gryllotalpa) is thuis in dit land.
Profiel: De molkrekel in een oogopslag
De molkrekel met zijn grote schoppen doet zijn naam eer aan
- Soort: Europese of gewone molkrekel
- Latijnse naam: Gryllotalpa gryllotalpa
- Populaire namen: Werre, G’schwer (Oostenrijk), Zwergel, Halbteufel (Zwitserland)
- Klasse: Insecten (lat. Insecta)
- Subklasse: Vliegende insecten
- Bestelling: Sprinkhanen (lat. Orthoptera)
- Ondergeschiktheid: lang gevoelde angst (lat. Ensifera)
- Habitat: in losse, bij voorkeur zandige tot leemachtige grond, vaak in de buurt van water en in weilanden, gazons of in tuinen
- Voorval: Europa, Noord-Afrika, West-Azië
- Speciale kenmerken: graaft tunnels van enkele meters lang en tot vier meter diep
Zo ziet de molkrekel eruit
Iedereen die voor het eerst een molkrekel ziet, wordt soms bang: de primitief kankerachtig uitziende dieren, die tot tien centimeter lang kunnen worden, zien er onhandig en massief uit. Vooral als zo’n insect tijdens de paartijd door de tuin zoemt, worden menig tuinbezitter duizelig.
Maar molkrekels zijn volkomen onschadelijk. Ze brengen het grootste deel van hun leven ook ondergronds in de grond door en daarom zijn ze fysiek perfect aangepast aan dit leven. Zijn lichaam wordt beschermd door een dikke chitineuze schaal, en het insect gebruikt zijn karakteristieke grote graafschoppen om zijn vele meters lange tunnels te graven.
- Grootte: meestal tussen de vier en zes centimeter, in uitzonderlijke gevallen groter
- Kleuren: licht tot donkerbruin, mat glanzend, onderkant vaak lichter dan bovenkant
- Fysieke structuur: sterk, primitief, lichaam is bedekt met fijn haar
- Hoofd: groot, goed beschermd met chitineuze schaal
- Legs: voorpoten met vier scharnieren in de vorm van graafschoppen, onopvallend – – – – –Achterpoten: (geen springpoten net als andere soorten sprinkhanen)
- Vleugels: korte voorvleugels, langere achtervleugels die over de buik uitsteken
- Speciale kenmerken: produceert tijdens de zomermaanden een luid, zoemend geluid met zijn vleugels
Je kunt horen hoe het getjilp van molkrekels klinkt in dit artikel:
Das Zirpen der Maulwurfsgrille (Werre) 6
Hoewel molkrekels sprinkhanen zijn, kunnen ze, in tegenstelling tot hun familieleden, niet springen. Hoewel de dieren erg luid zijn en zelf heel goed kunnen horen, nemen ze vooral de geluiden van hun eigen soort waar. De samengestelde ogen die typisch zijn voor de soort ontbreken ook.
Voorkomen en verspreiding
De Europese versie van de molkrekel is zeldzaam geworden, ook al vinden sommige onrustige tuiniers dit moeilijk te geloven. De belangrijkste reden hiervoor is de strenge controle op dieren in de tuin en in de landbouw, aangezien de insecten zich vaak nestelen in compost- en mestbergen, maar ook in moestuinen en daar ideale leefomstandigheden vinden. Molkrekels geven de voorkeur aan losse, gecultiveerde zand- en kleigronden, die ook vochtig moeten zijn. Om deze reden is de kans groter dat de dieren in de buurt van watermassa's worden aangetroffen.
De verschillende soorten van het geslacht komen voor in bijna alle delen van de wereld, waarbij de meeste populaties voorkomen in het Middellandse Zeegebied. In Duitsland komen molkrekels vooral voor in het zuidwesten van Duitsland, maar zijn ze in het noorden vrijwel onbekend.
Levensstijl en voortplanting
Molkrekels brengen twee jaar door in het larvenstadium
Molkrekels creëren meterslange tunnelsystemen in de tuin, die voornamelijk bestaan uit kanalen die dicht bij het aardoppervlak lopen. Vanuit deze horizontaal lopende tunnels strekken zich nog meer tunnels uit tot wel vier meter diep. Deze dienen als toegang tot de diepere opslag- en voerkamers en tot de kweekkamers. Hoewel de afzonderlijke doorgangen vaak niet breder zijn dan ongeveer zes centimeter, kunnen de kamers de grootte hebben van een tennisbal of zelfs een voetbal. Ze zijn verstevigd en vastgezet met plantendelen, die de dieren met hun stevige schelpen in de aardwanden drukken. Molkrekels zijn erg druk en graven tot wel 40 meter per dag.
De molkrekel brengt bijna zijn hele leven onder de grond door en verlaat zijn oorspronkelijke habitat alleen tijdens de paartijd tussen begin mei en half juni. De nachtdieren zijn alleen 's avonds en 's nachts te zien. Alleen de vrouwelijke dieren kunnen vliegen en volgen zo de paringsroep van de mannelijke molkrekels. Na de paring legt het vrouwtje tot 1.000 eieren (maar meestal slechts tussen de 100 en 300) in een ondergrondse broedkamer, die ze aan de grotwanden plakt. De eieren worden bewaakt en verzorgd door het vrouwtje, en de larven komen na ongeveer zeven tot twaalf dagen uit.
De ontwikkeling van de molkrekel in één oogopslag:
- Larven doorlopen in totaal zes tot tien verschillende stadia.
- Deze ontwikkeling vindt plaats over een periode van ongeveer twee jaar.
- De larven brengen de eerste vier tot zes weken door in het hol.
- Ze worden verzorgd door het vrouwtje en voeden zich met dode plantendelen.
- Ze verlaten het nest pas na de eerste vervelling.
- Ze werpen in totaal drie keer hun huid af tot de herfst.
- De larven overwinteren in de grond en vervellen voor de vierde keer in de lente.
- Op dit punt kunnen ze heel snel bewegen.
- In tegenstelling tot de volwassenen kunnen deze larven nog steeds springen.
- Eind juli van het tweede jaar zijn de dieren al volledig ontwikkeld.
- De geslachtsrijpheid vindt echter pas het volgende jaar plaats.
Vanwege de lange ontwikkelingstijd bevat een tuin die besmet is met molkrekels doorgaans larven en volwassen exemplaren van alle ontwikkelingsstadia en leeftijden.
Wat eet de molkrekel?
“Molkrekels eten geen groenten!”
Vroeger werd gedacht dat molkrekels het liefst wortels eten. Daarom werden de dieren massaal vervolgd. Het is nu echter bekend dat de dieren vrijwel uitsluitend vleesetend voedsel eten: hun dieet omvat wormen, maden, larven, maar ook insecten- en slakkeneieren. Slechts zeer zelden en bij ernstig voedseltekort eten molkrekels plantaardig voedsel in de vorm van wortels en knollen. De schade die ongetwijfeld in de tuin ontstaat, is dus minder te wijten aan het voeren van de dieren dan aan de grootschalige graafwerkzaamheden van de dieren.
Excursus
Plaag of heilzaam?
Vanwege hun sterke voorkeur voor dierlijk voedsel kunnen molkrekels niet duidelijk worden geclassificeerd als tuinongedierte. De gretige kerels vernietigen immers tal van plagen zoals larven, slakkeneieren (wat resulteert in minder hongerige naaktslakken), zwarte snuitkevers etc. Dit betekent dat de dieren – zolang ze niet in grote aantallen op één plek voorkomen – zelfs als nuttig worden gewaardeerd.
Zo herken je een molkrekelplaag
Je merkt in de regel niet eens of de molkrekel zich op zijn gemak voelt in jouw tuin. Meestal zijn er maar een paar dieren waarvan de populatie laag wordt gehouden door hun natuurlijke vijanden, vooral de mol. Als er voldoende voedsel aanwezig is, d.w.z. de tafel is rijkelijk bedekt met maden, larven en eieren, zullen molkrekels geen planten eten. Het typische schadepatroon is alleen zichtbaar als er sprake is van een ernstige plaag en er niet voldoende voedseldieren zijn:
- Gaten in radijsjes, aardappelen en andere knollen voeren
- groente- en sierplanten die vooral in de lente verwelken
- onrustige groente- en sierbedden
- zaailingen en jonge planten uit de grond geduwd
- Zaden verschijnen plotseling op onverklaarbare plaatsen
- Gazons hebben bruinachtige vlekken
Sommige van deze symptomen kunnen ook worden veroorzaakt door ander tuinongedierte, zoals veldmuizen. Normaal gesproken zijn oudere planten vrij goed beschermd tegen de molkrekel. Daarom mag u bijvoorbeeld in risicogebieden alleen vroege en sterke groenteplanten in het bed planten. Woelmuizen knabbelen daarentegen ook aan de wortels van oudere en grotere planten. Molkrekels werpen ook geen hopen vuil op, wat typisch is voor mollen en veldmuizen.
Mollenkrekels succesvol bestrijden
Zolang de populatie molkrekels in de tuin niet uit de hand loopt, zijn de dieren eigenlijk welkom als ongediertebestrijders. Zorg er in dit geval echter voor dat je met behulp van hun roofdieren het aantal Werren zo laag mogelijk houdt; het vangen en vrijlaten van levende exemplaren is ook een geschikte manier om ze te beperken. Als de plaag echter te ernstig wordt (bijvoorbeeld door een gebrek aan roofdieren) en de schade aanzienlijk toeneemt, zul je je toevlucht moeten nemen tot zwaardere wapens. Bepaalde nematoden zijn hiervoor bijvoorbeeld zeer geschikt.
Lok roofdieren naar de tuin
Molkrekelplagen exploderen zelden omdat roofdieren ze laag houden
Ondergronds heeft de molkrekel eigenlijk maar één vijand: de mol. De harige eenling concurreert niet alleen met het insect in zijn leefgebied, maar zorgt ook voor een kleiner voedselaanbod - de mol leeft immers ook van dierlijk voedsel en heeft dus hetzelfde menu als de Werre. Bovendien is het een echte delicatesse voor mollen en wordt het dan ook met veel plezier gegeten. Dit is niet de enige reden waarom je niet moet haasten om mollen uit de tuin te verdrijven, ook al zijn de hopen aarde af en toe vervelend. De kleine graafmachines doen uitstekend werk om ongedierte in de tuin op afstand te houden.
Als de molkrekel naar de oppervlakte komt, jagen andere tuinbewoners ook op het insect. Speciaal voor
- Egel
- Shrews
- Vogels
- Mieren
Net als kippen en katten zijn de insecten een traktatie. Niet voor niets wordt kippenhouders geadviseerd om het pluimvee vrij te laten lopen; zij krabben en pikken graag kevers, maden, larven en andere insecten uit de losse grond en zorgen er zo voor dat de tuin zo ongediertevrij mogelijk blijft. Het nadeel is echter dat kippen in de moestuin eigenlijk geen goed idee zijn; ze plukken ook graag aan zaden, zaailingen en jonge plantjes of eten sla in plaats van krekels. Maar kippen zijn zeer geschikt om een gazon ongediertevrij te houden.
Anders - niet alleen om de tuin vrij te houden van molkrekels, maar ook vrij van ander ongedierte - is het belangrijk om ervoor te zorgen dat deze zo dicht mogelijk bij de natuur wordt beheerd. Dit omvat maatregelen zoals deze:
- geen gifstoffen in de tuin
- d. H. geen pesticiden, herbiciden, insecticiden, fungiciden etc.
- Deze vergiftigen ook nuttige tuinwezens.
- Vogelvoeders en broedmachines opzetten of ophangen
- Bouw insectenhotels op strategisch en klimatologisch goede locaties
- Creëer schuilplaatsen voor grotere dieren: stapels stenen en hout in een hoek van de tuin, bijvoorbeeld in de tuin. B.
- geef de voorkeur aan inheemse planten in de tuin
- vooral veel schermbloemige planten, deze trekken nuttige insecten aan
In zo'n tuin zijn gewasbeschermingsmaatregelen minder vaak nodig omdat het biologisch evenwicht op een volledig natuurlijke manier wordt gecreëerd en behouden. Molkrekels hebben geen kans om teveel te reproduceren.
Tip
Graafwespen van de soort Larra anathema jagen ook op molkrekels en werden daarom geïntroduceerd vanuit hun oorspronkelijke thuisgebied, het Middellandse Zeegebied, specifiek voor ongediertebestrijding. Helaas geeft deze graafwesp de voorkeur aan droge, warme nederzettingsgebieden en voelt zich daarom niet bijzonder op zijn gemak in Duitsland.
Vallen opzetten
Het is behoorlijk effectief en diervriendelijk, maar het is ook behoorlijk tijdrovend om molkrekels te vangen. De beste manier om dit te doen is als volgt:
- Neem een aantal weckpotten met gladde zijkanten.
- Verwijder het deksel, je hebt het niet nodig.
- Zoek naar molkrekelholen.
- Leg ze voorzichtig bloot.
- Graaf de weckpotten hier op grondniveau.
- De opening moet gelijk liggen met het grondoppervlak.
- Plaats een smal bord over de opening.
- Molkrekels oriënteren zich tijdens het rennen op dergelijke obstakels.
- Ze rennen langs het bord en vallen in het glas
- Leeg de glazen vroeg in de ochtend leeg.
Je kunt de gevangen dieren op een geschikte plek vrijlaten, zo ver mogelijk van je tuin. Zorg ervoor dat u dikke tuinhandschoenen draagt die van stevig materiaal zijn gemaakt, aangezien molkrekels pijnlijk pijn kunnen doen.
Tip
Deze methode is vooral succesvol tijdens de paartijd tussen april en juni, omdat de dieren meer tijd op het aardoppervlak doorbrengen.
Broednesten opgraven
Als er sprake is van een ernstige plaag, kan het zinvol zijn om de broednesten van de molkrekels op te graven en te verwijderen. Deze maatregel is vooral effectief in juni, wanneer de dieren eieren hebben of de jonge larven er al uit zijn gekomen. En zo werkt het:
- Onderzoek de holen van de dieren.
- Graaf de ondergrondse structuur op een verticaal kruispunt.
- Er is waarschijnlijk een broednest van ongeveer 30 centimeter diep.
- Graaf deze uit met een schop.
- Gooi de volwassen exemplaren, eieren en larven weg.
Gebruik van nematoden
Nematoden doden molkrekels effectief maar zeer pijnlijk
Nematoden van het type Steinernema Carpocapsae zijn ook een zeer effectieve methode om molkrekels te bestrijden. Dit zijn kleine rondwormen die het volwassen ongedierte aanvallen en dodelijke bacteriën in hun bloedbaan introduceren. Met behulp van deze biologische ongediertebestrijders kan ongeveer 60 tot 80 procent van de molkrekelpopulatie effectief worden geëlimineerd. Maar wees voorzichtig: de eieren en larven worden niet aangetast, daarom kunnen er zich verdere volwassenen uit ontwikkelen. Het is daarom raadzaam om de aanvraag jaarlijks te herhalen.
De beste tijd om de nematoden te verspreiden is tussen april en uiterlijk begin juni. Op dit moment hebben de molkrekels meestal nog geen eieren gelegd. Je kunt de a altjes ook ongeveer zes weken eerder verspreiden in kassen of koelboxen, mits de bodemtemperatuur minimaal twaalf graden Celsius is. Als het te koud is, sterven de nuttige insecten en kunnen ze hun taak niet vervullen.
Toepassing van nematoden
Je kunt nematoden kopen bij tuinwinkels of online. Samen met de dieren krijgt u uitgebreide instructies over het gebruik ervan, waar u zich zeker aan dient te houden. Meng de a altjes in een gieter met lauw water, zodat je ze met een gietopzetstuk over een groot oppervlak over de aangetaste plek kunt verspreiden. Omdat nematoden erg gevoelig zijn voor UV-licht, is het zinvol om ze toe te passen bij bewolkt weer of in de vroege avond.
Excursus
Molkrekels zijn bedreigde diersoorten
Aangezien molkrekels al eeuwenlang massaal worden bestreden en bovendien een extreem lange larvale periode hebben voor het insectenrijk, wordt de Europese soort nu als zeer bedreigd beschouwd en staat daarom in categorie 2 van de Rode Lijst. Andere soorten in het geslacht worden ook als bedreigd of zelfs met uitsterven bedreigd beschouwd. Ondanks deze classificatie zijn molkrekels in Duitsland niet beschermd. Dit betekent dat ze kunnen worden gepakt en gedood. Om redenen van soortbescherming is het echter zinvol om de dieren levend te vangen en op een geschikte plaats weer vrij te laten.
Zijn er effectieve huismiddeltjes tegen molkrekels?
Veel “oude rotten” als het op tuinieren aankomt, adviseren om molkrekels simpelweg te doden met oude bakolie of boterzuur. Giet hiervoor ongeveer een eetlepel olie in een verticale doorgang, gevolgd door ongeveer 250 milliliter water. In feite is deze methode behoorlijk effectief omdat zowel de larven als de eieren doodgaan. De volwassenen komen naar de oppervlakte en kunnen daar gemakkelijk worden verzameld.
Huismiddeltjes hebben nadelen
Het nadeel van deze methode is echter dat bakolie en boterzuur in de bodem achterblijven, daar niet worden afgebroken en daardoor negatieve effecten hebben op de bodemkwaliteit en het grondwater. De ervaring heeft geleerd dat een dergelijk mengsel niet bijzonder goed is voor de planten die in dergelijke grond groeien, omdat ze dan eenvoudigweg verzorgen of zelfs sterven. Hetzelfde geldt voor “huismiddeltjes” zoals petroleum (of vodden gedrenkt in petroleum), alcohol, afwasmiddel, enz.
Het wordt soms ook aangeraden om de doorgang ongeveer 60 centimeter diep uit te graven, paardenmest aan te vullen en het gat weer op te vullen. Tegen molkrekels heeft deze methode echter geen enkel effect, omdat ze dan gewoon andere, nieuwe holen graven. Paardenmest is daarom alleen geschikt als organische meststof voor de moestuin.
Het is beter om geen huismiddeltjes te gebruiken
Samenvattend kan worden gezegd dat je weg moet blijven van “beproefde” huismiddeltjes, omdat deze onbedoeld verdere schade veroorzaken of niet eens effectief zijn. Het is beter om meteen echt effectieve methoden te gebruiken, zoals de gepresenteerde nematoden.
Veelgestelde vragen
Kunnen molkrekels vliegen?
Molkrekels zijn echte alleskunners
De zeer drukke molkrekel graaft niet alleen 's nachts meterslange tunnels onder het aardoppervlak, maar is ook op andere manieren zeer mobiel: de dieren kunnen ook heel goed zwemmen, zelfs duiken en zelfs vliegen. Vliegende molkrekels kunnen echter alleen worden waargenomen tijdens de paartijd in mei en juni, wanneer de vrouwtjes op zoek zijn naar een mannelijke partner. Anders leven de meeste dieren ondergronds. Trouwens, alleen de vrouwtjes vliegen, terwijl de mannetjes op één plek blijven en een oproep uitzenden. Dit geluid klinkt als een diep zoemend geluid en kan ook door mensen worden gehoord.
Zijn molkrekels giftig?
Veel tuinders - en ook vissers, omdat de dieren vaak als aas werden en worden gebruikt bij het vangen van meervallen - hebben al vervelende ervaringen gehad met de molkrekel: ze kunnen sterk zijn als ze worden bedreigd (bijvoorbeeld omdat je ze oppakt). Maar maak je geen zorgen: molkrekels zijn niet giftig en geven ook geen gifstoffen af. Zelfs als uw hond een van deze dieren eet, hoeft u zich geen zorgen te maken. Je mag de dieren echter niet met je blote hand oppakken, maar stevige tuinhandschoenen dragen: dit voorkomt pijnlijk knijpen.
Zijn molkrekels gevaarlijk?
Vooral mannelijke krekels voeren tijdens de paartijd soms gewelddadige gevechten met elkaar. De insecten zijn echter absoluut onschadelijk voor mensen en huisdieren - en worden zelden gezien, omdat ze zich bij de minste schok van het aardoppervlak in de grond terugtrekken en vluchten.
Hoe oud kan een molkrekel leven?
Molkrekels worden relatief oud: De dieren doorlopen in het eerste jaar verschillende larven- en vervellingsstadia, maar zijn pas in de late zomer/herfst van het volgende jaar volledig ontwikkeld. Op dit punt zijn ze nog steeds niet geslachtsrijp, maar zullen het volgende jaar weer reproductief vermogen bereiken - ruim twee jaar nadat ze uit het ei zijn gekomen. De dieren leven dan nog ongeveer een jaar, zodat molkrekels een totale levensverwachting van ongeveer drie jaar hebben - ervan uitgaande dat ze niet vooraf het slachtoffer worden van een van hun talrijke roofdieren.
Mol, veldmuis of molkrekel – wie graaft mijn tuin op?
Als de tuinplanten zonder reden lijken te verwelken, kunnen daar verschillende redenen achter zitten. De mol is gemakkelijk te herkennen aan zijn karakteristieke hopen aarde, hoewel dit harige kereltje zich het liefst voedt met larven en kevers - en zeker niet met wortels en knollen. Ze staan op het menu van de veldmuis, die vegetariër is en alleen planten eet. De molkrekel daarentegen knabbelt slechts af en toe aan knollen en wortels; hij eet het liefst insecten en hun larven. Niettemin zijn er bij een ernstige plaag sporen van het eten van wortelen, aardappelen, enz. aanwezig. Het pure gebrek aan voedsel zorgt ervoor dat de dieren op zoek gaan naar plantaardige voedselbronnen. Door de drukke graafactiviteiten sterven de planten echter, zelfs als ze niet worden geknabbeld.
Mijn kruiswoordpuzzel vraagt om het Zuid-Duitse woord voor molkrekel (met vijf letters). Wat is de oplossing?
Heel simpel: in Zuid-Duitsland worden de dieren die daar veel vaker voorkomen dan in Noord-Duitsland vaak “Werre” genoemd (meervoud is “Werren”). Deze oplossing is de juiste voor de kruiswoordpuzzel. Bovendien worden molkrekels op sommige plaatsen ook wel ‘dwergen’ genoemd. In Zwitserland staan ze bekend als “Halbteufel”, terwijl ze in Oostenrijk bekend staan als “G’schwer”.
Tip
De twee jaar oude kruisbladige wolfsmelk (Latijn: Euphorbia lathyris) zou een afschrikkende werking hebben op zowel molkrekels als veldmuizen en kan het beste op een halfschaduwrijke plek in de tuin worden geplant/gezaaid.
