Lees hier een waterlelieprofiel met informatie over groei, bladeren, bloemen en voorkomen. Correct planten als stap-voor-stap handleiding. Wetenswaardige verzorgingstips voor een prachtige mummel in de tuinvijver.
Wat is een waterlelie en waar wordt hij gevonden?
De vijverlelie (Nuphar lutea) is een inheemse waterplant die voorkomt in stilstaand en langzaam stromend water. Het wordt gekenmerkt door drijvende bladeren en bolvormige, gele bloemen. Vijverlelies zijn winterhard, gemakkelijk te verzorgen en ideaal voor gebruik in tuinvijvers.
Profiel
- Wetenschappelijke naam: Nuphar lutea
- Familie: Waterlelies (Nymphaeaceae)
- Synoniem: mummel, vijvermummel
- Voorkomen: Europa, Noord-Afrika, Siberië
- Groeitype: vaste plant, waterplant
- Groeihoogte: 5 cm tot 20 cm
- Groeibreedte: 120 cm tot 250 cm
- Bloemen: bolvormig
- Bladeren: drijvende bladeren
- Wortel: wortelstok
- Winterhardheid: winterhard
- Gebruik: Tuinvijver
Voorvallen
De gele vijverlelie (Nuphar lutea) is een van de inheemse waterplanten en staat ook bekend als mummel en vijvermummel. Hun natuurlijke verspreidingsgebied strekt zich uit over grote delen van Eurazië tot aan Siberië. De waterlelieplant komt ook voor in Noord-Afrika, de oostelijke regio's van de VS en het Caribisch gebied. De voorkeurshabitats zijn stilstaand en langzaam stromend water met een waterdiepte van 60 cm tot 200 cm. Daarom stellen vijverlelies vergelijkbare milieueisen als waterlelies (Nymphaea).
Groei
De vijverlelie is met haar schilderachtige uiterlijk perfect voor de grote tuinvijver. Alle belangrijke groeigegevens in het kort:
- Groeitype: meerjarige, kruidachtige waterplant met drijvende bladeren, waarboven gele bolvormige bloemen op de lange stengel troonen.
- Groeihoogte boven het wateroppervlak: 5 cm tot 20 cm tijdens de bloeiperiode.
- Totale hoogte: 65 cm tot 220 cm (afhankelijk van de waterdiepte).
- Groeibreedte: 120 cm tot 250 cm.
- Roots: vlezige, vertakte wortelstok als overlevingsorgaan, 3 cm tot 8 cm in diameter.
- Tuinkundig interessante eigenschappen: winterhard, gemakkelijk te verzorgen, verdraagt stekken, giftig, filtert het vijverwater.
Video: Interessante feiten over de gele vijverlelie - Nuphar lutea
bladeren
Een waterlelie vormt twee soorten bladeren met deze identificerende kenmerken en speciale kenmerken:
- Drijvende bladeren: gesteeld, glanzend donkergroen, hartvormig, geheel, tot 30 cm breed en 40 cm lang.
- Onderwaterbladeren: lichtgroen, golvende bladrand, slabladig.
- Bijzonderheid: Drijvende bladeren sterven af in de herfst, onderwaterbladeren blijven groen in de winter.
De verschillende bladeren vervullen belangrijke taken voor de vis- en waterkwaliteit. In de zomer dienen de krachtige drijvende bladeren als bescherming tegen de zon en een toevluchtsoord voor koi, goudvissen en andere waterdieren. Op elk moment van het jaar, vooral in de winter, filteren de onderwaterbladeren het water en verrijken ze de zuurstof.
Bloemen
In de zomer komen decoratieve bloemen met deze kenmerken boven de drijvende bladeren van een waterlelie uit:
- Bloemvorm: langstelig, bolvormig tot halfrond, 4 cm tot 12 cm in diameter.
- Bloemstructuur: 5 gele kelkblaadjes, 25 gele bloemblaadjes, talrijke gele meeldraden.
- Bloeitijd: juni/juli tot augustus/september.
- Speciale eigenschap: Enkele bloemen bloeien één dag.
- Bloemenecologie: hermafrodiet, intens geurig, rijk aan nectar.
- Bestuivers: kevers, zweefvliegen.
Bestoven vijverleliebloemen worden 2,5 cm grote capsulevruchten met talrijke olijfgroene zaden. Deze zaden drijven en zijn koudekiemers.
Excursus
Vijverrozen zijn giftig
Alle delen van een vijverlelie zijn giftig. De giftige stoffen zijn voornamelijk de twee alkaloïden nufarine en nufaridine. De hoogste concentratie gif bevindt zich in de wortelstok. Opzettelijke of onopzettelijke consumptie veroorzaakt hoofdpijn, misselijkheid en zelfs ademhalingsverlamming. Huidcontact veroorzaakt ondraaglijke jeuk. Het dragen van handschoenen wordt sterk aanbevolen bij alle verzorgings- en plantwerkzaamheden.
Een vijverroos planten
De beste tijd om vijverlelies te planten is begin tot half mei. Bij het kiezen van een locatie in een tuinvijver moet rekening worden gehouden met belangrijke criteria, van lichtomstandigheden tot plantafstand tot waterdiepte. Idealiter wordt een mummel in fasen geplant. Waar en hoe je de gele waterlelie correct plant, lees je hier:
Locatie
Polaire rozen bloeien het beste op zonnige tot gedeeltelijk schaduwrijke locaties. In tegenstelling tot de nauw verwante witte waterlelie (Nymphaea alba) gedijt een mummel ook in schaduwrijke vijvergebieden. Op locaties met weinig licht moet echter een lichte vermindering van de bloemenpracht worden geaccepteerd. De ruimtelijke nabijheid van waterpartijen of een waterval in de tuinvijver is mogelijk omdat vijverlelies ook voorkomen in langzaam stromend water.
Plantafstand, waterdiepte
Als vijverlelies te dicht bij elkaar worden geplant, komen de drijvende bladeren in elkaars verblijf terecht. Hierdoor houden de waterplanten hun bloemen verborgen. In te laag of te diep water zal een waterlelie ook niet of slecht bloeien. Voor een betere oriëntatie vergelijkt de volgende tabel belangrijke plantdata voor de grote, inheemse vijverlelie en de kleine, verwilderde vijverlelie:
| Plantgegevens | Gele vijverlelie | Kleine vijverlelie |
|---|---|---|
| Botanische naam | Nuphar lutea | Nuphar pumila |
| Plantafstand | 150-180 cm | 25-30 cm |
| Waterdiepte Minimum | 60cm | 20cm |
| Maximale waterdiepte | 200cm | 60cm |
| Wateroppervlak | 2 m² | 0, 5 m² |
Eerste stap: planten in de plantenmand
Een waterlelie wordt niet direct op de bodem van de vijver geplant, maar verzonken in de plantenmand. Als substraat is speciale waterleliepotgrond of een mengsel van gelijke delen klei en zand, verrijkt met hoornkrullen, geschikt. Zo werkt het:
- Vul de plantenmand voor 2/3 met substraat.
- Leg de wortelstok van de waterlelie plat op het substraat.
- Vul de resterende potgrond zo dat de knoppen van de scheuten uit het substraat steken.
- Druk de grond aan en mulch met grof grind als gewicht.
Tweede stap: planten in het tuinkoninkrijk
Voor een waterlelie is het planten een geleidelijk proces. De waterplant wordt geleidelijk naar de uiteindelijke waterdiepte gebracht. Hoe je het goed doet:
- Stapel schone stenen op de locatie als platform.
- Plaats de plantenmand op het platform (substraatoppervlak bevindt zich 10-20 cm onder het wateroppervlak).
- Verwijder de bovenste steen wanneer de eerste drijvende bladeren het wateroppervlak raken.
Elke extra steen wordt verwijderd zodra de bladeren weer op het oppervlak verschijnen.
Zorg voor de vijverroos
De vijverlelie is niet veeleisend en gemakkelijk te verzorgen. Bemesten wanneer nodig en af en toe snoeien zijn gunstig voor een goed onderhouden, bloemrijke groei. Zelfs beginners beheersen de ongecompliceerde voortplanting met vlag en wimpel. Onderhoudsinstructies die het lezen waard zijn voor een mummel die de moeite waard is om te zien in de tuinvijver:
Bemesten
Bij tekorten geeft een waterlelie aan dat ze kunstmest nodig heeft. Typische symptomen van een tekort aan voedingsstoffen zijn vergelende bladeren en onvolgroeide bloemen. Omdat zelfs een lichte overbemesting de gevreesde algenbloei in de tuinvijver kan veroorzaken, kunt u direct een organische meststof in de plantenmand doen. Het volgende trucje heeft zich in de praktijk goed bewezen:
- Roer het hoornmeel door het water.
- Giet de vloeistof in een ijsblokjesvorm en vries in.
- Druk het bevroren kunstmestblokje in het substraat van de plantenmand.
Snijden
Om de twee tot vier jaar snoeien is cruciaal voor de weelderige gele vijverleliebloemen. Anders verspreiden drijvende bladeren zich over het hele wateroppervlak en bloeit de waterlelie niet meer. De beste tijd voor snoeiverzorging is in de lente en de zomer. Met een telescopische vijverschaar (€ 69,00 op Amazon) kun je wat drijvende bladeren en onderwaterbladeren van de oever afknippen. Maak de snede zo dicht mogelijk bij de kluit.
De eenvoudigste manier om het maaisel uit de tuinvijver te halen is met een schepnet. Trek handschoenen aan om huidcontact met het giftige plantensap te voorkomen.
Voortplanting
Je kunt de vijverlelie vermeerderen door te zaaien met behulp van de drijvende zaden als lichte en koude kiemers. Vegetatieve voortplanting is gemakkelijker door deling. Hoe je het goed doet:
- Het optillen van de vijver kwam in de lente uit het water.
- Handschoenen aantrekken.
- Plantenmand verwijderen.
- Spoel de onderstam af om de vertakte wortelstok bloot te leggen.
- Snijd 15 cm lange wortelstokstukken af met een scherp mes.
- Desinfecteer snijwonden met actief koolpoeder.
- Plant elk stuk wortelstok in een vijvermand en plaats deze in de tuinvijver (zie plantinstructies).
Overwintering
De inheemse mummel is volledig winterhard. Er zijn geen speciale winterbeschermingsmaatregelen vereist. In tegenstelling tot de wintergroene onderwaterbladeren trekken de drijvende bladeren in de herfst naar binnen. Het is verstandig om op het juiste moment te maaien, zodat de dode plantendelen niet naar de bodem van de vijver zinken en rotting veroorzaken. Snijd een drijvend blad af zodra het begint te verwelken.
Populaire variëteiten
In de grote tuinvijver geniet de inheemse gele vijverlelie (Nuphar lutea) van decoratief gezelschap van deze soortgenoten en variëteiten:
- Dwergvijverroos 'Variegata' (Nuphar pumila): winterharde mini-mummel met groen-geel bonte drijvende bladeren voor een waterdiepte van 20-40 cm.
- Japanse waterlelie 'Rubra': Japanse waterlelie, oranjerode bolvormige bloemen, bloeit ook in schaduwrijke gebieden, waterdiepte tot 50 cm, matig winterhard.
- Amerikaanse waterlelie (Nuphar advena): sterk groeiend, rijk aan bloemen, waterdiepte tot 120 cm, benodigde ruimte 1,5 tot 2 m², winterhard, verdraagt schaduw.
- Rubrotincta: Japanse waterlelie (Nuphar japonica), gemiddelde groei, roodbruine onderwaterbladeren, waterdiepte tot 80 cm, bladeren staan scheef in ondiep water.
FAQ
Wanneer kun je vijverlelies planten?
Met het begin van het vorstvrije groeiseizoen gaat het tijdvenster voor het planten van vijverlelies open. De planttijd voor de winterharde waterplanten loopt tot half/eind oktober. De beste datum is van begin tot half mei, zodat de wortelstokken zich krachtig kunnen opbouwen tot het begin van de winter.
Heeft de vijverlelie een plantenmand nodig of zet ik de waterplant gewoon op de bodem van de vijver?
Gebruik een plantenmand om succesvol een waterlelie te planten. Plaats deze op een stenen platform zodat de drijvende bladeren zich ongeveer 10 centimeter onder het wateroppervlak bevinden. Zodra de bladeren het wateroppervlak hebben bereikt, wordt een steen verwijderd. Ga zo door totdat de plantenmand op de bodem van de vijver staat.
Is de vijverlelie giftig?
Een waterlelie (Nuphar lutea) is in alle delen giftig. Er is een hoge concentratie giftige alkaloïden, vooral in de vlezige wortelstok. Als het giftige plantensap op de menselijke huid terechtkomt, kan ernstige jeuk het gevolg zijn. Iedereen die tijdens verzorgings- en plantwerkzaamheden in nauw contact komt met een mummel, moet daarom handschoenen en kleding met lange mouwen dragen.
Waarin verschillen de Japanse vijverlelie en de gele vijverlelie?
Een Japanse vijverlelie (Nuphar japonica) groeit niet zo veel, gedijt in een waterdiepte van 20 cm tot 50 cm in een temperatuurbereik tussen 10° en 28° Celsius en neemt een wateroppervlak in beslag van ongeveer 0,5 vierkante meter. Vanwege de beperkte winterhardheid dient de Aziatische Nuphar-soort de winter vorstvrij te staan. De gele vijverlelie gedijt daarentegen in een waterdiepte tot 200 cm, neemt tot 2 vierkante meter van het wateroppervlak in beslag en is volledig winterhard.
Wat is de oplossing voor de waterlelie in de kruiswoordpuzzel?
We hebben de volgende voorgestelde oplossingen: Waterlelie met 6 letters 'Nuphar' of 'Mummel'. Waterlelie met 8 letters 'Nymphaea'. Waterlelie met 11 letters 'Pond Mummel'. In zeldzamere gevallen vraagt een kruiswoordpuzzel om een waterlelie met 7 letters. Dan is het antwoord 'waterlelie'.
