Azijnbomen ontwikkelen in de herfst massa's zaden, zelfs als er geen mannelijke exemplaren in de buurt zijn. Dit is een heel bijzondere voortplantingsstrategie. De vruchten verbergen nog meer interessante details die mensen eeuwenlang hebben uitgebuit.
Wat zijn de bijzondere kenmerken van de vruchten van de azijnboom?
De vruchten van de azijnboom zijn kleine steenvruchten die kunnen worden gebruikt om een vitaminerijke drank te maken genaamd “Indian Lemonade”. Ze bevatten tannines, die in grote hoeveelheden licht giftig zijn, maar in kleine hoeveelheden als specerij of thee-ingrediënt kunnen worden gebruikt.
Publicatie en distributie
In augustus ontwikkelen de vrouwelijke bloemen zich tot kleine steenvruchten, elk met een diameter van vier millimeter. Ze bestaan uit een kern en ontwikkelen geen vlezig voedingsweefsel. Het zaad is omgeven door roodachtige tot bruine haartjes. De vruchten zijn rijp in september.
Typisch voor azijnbomen is de vruchtvorming zonder voorafgaande bevruchting van de vrouwelijke bloemen. Hierdoor kunnen de bomen zich massaal vermenigvuldigen. De zaden worden vaak door vogels gegeten en worden dus wijd verspreid. Om te ontkiemen hebben de zaden contact met de grond en direct licht nodig. Ze ontkiemen niet ondergronds.
Toxiciteit
De plantendelen van de azijnboom zijn slechts licht giftig. Het toxische effect wordt voornamelijk veroorzaakt door tannines, die bij consumptie in grote hoeveelheden tot maag-darmproblemen kunnen leiden. Het wijdverbreide geloof dat de azijnboom giftig is, heeft een andere oorsprong. In het geslacht Rhus zijn er talloze giftige soorten die lijken op de azijnboom. De eigenlijke azijnboom Rhus typhina is belangrijk als sierboom.
Gebruik
De Noord-Amerikaanse inboorlingen gebruikten de vruchten van verschillende soorten van het geslacht Rhus voor medicinale doeleinden. Ze toonden positieve effecten op longziekten. De vruchten worden gebruikt om een vitaminerijke frisdrank te maken die bekend werd als “Indian Lemonade”. Zelfs vandaag de dag verzamelen kinderen in Canada en Noord-Amerika traditioneel de fruithoofdjes om de roodachtige drank te maken.
De zuur smakende zaden zijn ook geschikt voor directe consumptie. Ze verfrissen en lessen je dorst. Wanneer ze in azijn worden gemarineerd, geven de fruitpeulen hun zure aroma vrij. Wanneer ze gedroogd zijn, worden de zaden gebruikt als specerij voor rijstpotten, salades en vleesgerechten of voor het maken van zure thee met een pikant aroma. Van de vruchten kun je je eigen kruidenmengsel maken, dat in Libanon gebruikt wordt onder de naam “Zahtar”:
- Fruitkoppen drogen
- strip donkerrode verkleurde zaden
- Maal de zaden in een kruidenmolen of vijzel
- mix met tijm
