Meer dan welke andere conifeer in dit land dan ook trekt de araucaria ieders aandacht met zijn opvallende, stekelige, geschubde naaldstructuur en biedt een exotische variatie in elk voortuinontwerp. Lees hieronder hoe u de sierspar op het zuidelijk halfrond het beste kunt kweken.
Welke omstandigheden hebben araucaria's nodig voor optimale groei?
Araucaria's zijn exotische coniferen die voorkomen in verschillende gebieden van het zuidelijk halfrond. In Midden-Europa worden ze vooral gekweekt als tuin- of kamerplant, waarbij vooral Araucaria araucana (Chileense araucaria) en Araucaria heterophylla (huisspar) populair zijn. Wat voor hen belangrijk is om te gedijen zijn uniforme, heldere locaties, humusrijke, goed doorlatende grond en regelmatige watergift met kalkarm water.
Herkomst
De biologische systematiek van het geslacht Araucaria zegt veel over hun herkomstgebieden. Het is verdeeld in 4 verschillende secties, die in totaal 19 soorten omvatten. De reden voor deze verdeling is simpel: hun oorspronkelijke oorsprongsgebied wordt beïnvloed door een sterke disjunctie, dat wil zeggen door de verdeling van het gebied door geologische invloeden.
De verschillende araucaria-soorten komen dan ook voor op grote delen van het zuidelijk halfrond: zowel in Zuid-Amerika van Chili, Argentinië en Paraguay tot Brazilië, als op de eilanden ten oosten van Australië zoals Nieuw-Caledonië, de Norfolk Eilanden en Nieuw-Guinea, evenals in het oosten van Australisch Queensland tot Nieuw-Zuid-Wales.
De gebieden die ze in deze landen bewonen zijn klimatologisch zeer verschillende habitats, van tropische, vochtige regenwoudgebieden tot koele hoogten tot 2400 meter. Afhankelijk van de sectie en soort geven de araucaria's de voorkeur aan verschillende locatie-eisen.
In ons geval kunnen sommige ervan echter ook zonder problemen buiten worden gekweekt, wat vooral tuinbezitters zal bevallen die graag bijzondere structurele accenten toevoegen aan hun privéoase.
Herkomst in trefwoorden:
- Araucaria komen uit verschillende delen van het zuidelijk halfrond
- Bevolk verschillende klimaatzones in Zuid-Amerika, Oost-Australië en de eilanden ten oosten van Australië
- In dit land kunnen sommige soorten gemakkelijk buiten worden gekweekt
Groei
De bijzondere groei met een bijna cilindrisch totaalsilhouet en meestal stekelige, dikke naaldbladeren is zeker wat bijzonder aantrekkelijk is aan de araucaria vanuit ons Midden-Europese perspectief. De groenblijvende boom strekt zijn lange, enigszins kronkelige, cirkelvormige en horizontale takken uit vanaf de stam. Door de gelijkmatige, onvertakte naaldvorming van de takken en hun licht gedraaide vorm heeft de araucaria ook de bijnaam “slangenspar”.
In hun geboortegebied kunnen araucaria's indrukwekkende hoogten bereiken van wel bijna 90 meter. Vrouwtjes worden over het algemeen groter dan mannen. Bovendien kunnen de bomen extreem oud worden: de hoogste geregistreerde leeftijd van een bepaald exemplaar is maar liefst 1000 jaar.
In ons geval wordt een araucaria echter maximaal 5 meter hoog en maximaal 4 meter breed.
Groeikenmerken in één oogopslag:
- Opvallende, cilindrische algemene contour en meestal exotische, stekelige naaldbladeren
- ronde, gelaagde, kronkelige takken
- In de inheemse gebieden tot bijna 90 m hoog en tot 1000 jaar oud
- In dit land maximaal 5 m hoog en 4 m breed
bladeren
Het naaldgebladerte van de araucaria is zeer exotisch en opvallend voor het Midden-Europese oog, vooral dat van de Chileense araucaria. De individuele bladeren hebben een driehoekige, taps toelopende vorm en een dikke consistentie. Hierdoor krijgen de takken een bijna cactusachtige stijl. Instinctief wil je het zo veel mogelijk vermijden - en in feite kunnen de toppen van de bladeren pijnlijk prikken.
De bladeren zijn spiraalvormig, kronkelig en dicht, op een schaalachtige, verspringende manier gerangschikt rond de takken - tenminste in de oudere stadia. De bladeren van de jongere scheuten zijn nog zachter en naaldvormig en ook aanzienlijk helderder groen dan de volwassen exemplaren. Net als de boom zelf gaan de bladeren heel lang mee, meestal vele jaren.
Bladeigenschappen in het kort:
- Driehoekige, taps toelopende vorm
- Sterk prikkelend
- Jonge bladeren nog zacht, naaldvormig en lichtgroen, oudere bladeren dik, geschubd overlappend en donkerder
- Ouder worden
Bloemen
Araucaria's bloeien in de nazomer, meestal in juli tot augustus. Het kan echter ongeveer 30 jaar duren voordat een araucaria voor de eerste keer bloeit.
Fruit
Araucaria zijn meestal tweehuizig, dat wil zeggen dat ze gescheiden geslachten hebben. Er zijn dus mannelijke en vrouwelijke individuen. Het belangrijkste verschil tussen de vrouwelijke en mannelijke kegels is hun vorm: terwijl vrouwtjes bijna bolvormig zijn en rechtop staan, hebben de mannetjes een langwerpige, cilindrische vorm. De kegels bevinden zich afzonderlijk of in groepen aan de uiteinden van de scheuten en hebben een zware consistentie vanwege het overvloedige melkachtige sap dat ze bevatten. De gevleugelde zaden, die tot 4 cm lang kunnen worden, zijn bij sommige soorten eetbaar. Ze bevatten veel eiwitten en oliën.
Om te onthouden:
- De afzonderlijk gesekste araucaria vormen verschillende kegeltjes
- mannelijke kegels langwerpig-cilindrisch, vrouwelijke kegels bolvormig en rechtopstaand
- Zware consistentie, bevat veel melkachtig sap
- Zaden van sommige soorten zijn eetbaar, met een hoog eiwit- en oliegeh alte
Welke locatie is geschikt?
Als je een araucaria buiten wilt kweken, is dit meestal geen probleem. Afhankelijk van uw herkomstgebied dient u echter te letten op een locatie met zoveel mogelijk licht. Voor sommige soorten is te veel zon echter niet echt goed. De meeste soorten die in dit land worden geteeld, geven de voorkeur aan uniform licht, wat tevens een evenwichtige, rechte groei bevordert. Afhankelijk van de soort moet je uiteraard ook in de hoogte en breedte voldoende ruimte laten voor de groei.
Goede bescherming tegen harde wind is ook relatief belangrijk. Plaats de araucaria indien mogelijk zo dicht mogelijk bij de muur van het huis, waar scherpe windstoten uit dezelfde richting niet regelmatig om de hoek fluiten.
De araucaria-soort Araucaria heterophylla heeft ook de bijnaam timmermansspar en is dus bijzonder geschikt voor de teelt in huis. U moet een binnenspar in een lichte, open ruimte plaatsen, bij voorkeur in een wintertuin, losjes omringd door andere planten. Bovendien verwelkomt de binnenspar aangename leeftemperaturen van 18 tot 20°C. In de zomer kan hij ook buiten op een beschutte plek staan. Het zou de winter iets koeler moeten doorbrengen, rond de 5 tot 10°C.
Locatievoorwaarden in één oogopslag:
- In de vollegrondsteelt zo helder mogelijk, zelfs van alle kanten, volle zon maar niet noodzakelijkerwijs aanbevolen
- Bescherm zoveel mogelijk tegen harde wind
- Zorg voor voldoende ruimte
- In kamercultuur: gelijkmatig helder (wintertuin) op levende temperatuur, kan in de zomer buiten worden gezet, in de winter iets koeler worden gehouden
Welke grond heeft de plant nodig?
Araucaria's gedijen het beste in een lichtzure bodemomgeving met een relatief hoog humusgeh alte en een losse consistentie. Een uniforme luchtvochtigheid en vrij warme temperaturen zijn goed. Bij buitenteelt moet je vooral zware grond losmaken met een flinke hoeveelheid zand.
Als je je araucaria in een pot wilt houden, plaats hem dan in een substraat van relatief voedselrijke, humusrijke en lichtzure grond; speciale rododendrongrond van het tuincentrum is hiervoor geschikt. Maak de ondergrond los met veel zand en, indien nodig, geëxpandeerde klei om een effectieve drainage te garanderen.
Om te onthouden:
- Araucaria heeft voedselrijke, humusrijke grond nodig
- Goede doorlaatbaarheid en uniform vocht
- ph-waarde in een nogal zuur bereik
- Zware tuingrond losmaken met veel zand
- Voor containerteelt, rododendrongrond met een goede hoeveelheid zand
Araucaria water geven
Regelmatig water geven is essentieel voor araucaria's. De bladconiferen hebben een continue, gelijkmatige watertoevoer nodig, dus actief water geven is ook nodig als ze buiten worden gekweekt, vooral tijdens lange, hete, droge fasen in de zomer. Er mag echter geen wateroverlast optreden - zorg er dus voor dat u tijdens het planten een effectieve drainagelaag in de grond aanbrengt en dat de bovenste laag grond altijd droog is voordat u water geeft.
Bij het kweken in containers is het noodzakelijk om in iets kleinere stappen water te geven vanwege het minder volumineuze plantsubstraat. Geef de araucaria water tijdens de hoofdvegetatiefase, afhankelijk van het verdampingsgedrag van de potkluit. Deze moet altijd vochtig zijn, maar er mag in geen geval water in de schotel achterblijven. Bij wateroverlast verliest de araucaria snel zijn naalden, zodat je in ieder geval tijdig wortelrot kunt voorkomen.
Net als bij sommige grootbladige kamerplanten uit de tropen, zijn af en toe een bui uit de waterverspreider ook goed voor de araucaria. Gebruik voor het besproeien en sproeien water met zo min mogelijk kalk, indien beschikbaar, uit de regenton.
Castingoefeningen in het kort:
- Araucaria moet zorgvuldig en zeer gelijkmatig worden bewaterd, vooral tijdens langere droge periodes in de zomer
- Maar vermijd zeker wateroverlast
- Extra besproeien met een waterverspreider wordt aanbevolen, vooral als je in containers kweekt
- Gebruik zo weinig mogelijk kalk(regen)water
Araucaria op de juiste manier bemesten
Araucaria hoeft buiten eigenlijk niet bevrucht te worden. Tenzij de plantgrond bijzonder arm is. Verbeter dan bij het planten eerst de grond met veel organische langetermijnmest in de vorm van bladcompost. Zodra de araucaria zich op zijn plek heeft gevestigd, kun je hem tijdens de groeifasen ook wat extra universele vloeibare mest of compost geven.
In de emmer kan extra bemesting zeker zinvol zijn. Houd ook hier een interval van ongeveer 2-3 weken aan tussen het bemesten.
Araucaria correct knippen
Incisiezorg is niet absoluut noodzakelijk voor araucaria. Hun groei is van nature zo schoon dat zelfs strikte estheten er weinig bezwaar tegen zouden moeten hebben. Bovendien is de araucaria niet bijzonder bereid om nieuwe groei te laten ontkiemen als deze te lukraak wordt gesnoeid. Als te lange scheuten hinderlijk zijn, kun je ze ook iets inkorten. Zorg er echter voor dat de takken die in een cirkel rond de stam zijn gerangschikt ongeveer dezelfde lengte behouden, zodat het algehele silhouet niet wordt verstoord.
Als je echt snoeimaatregelen wilt nemen, moet je wachten op een droge, milde fase in de zomer.
Om te onthouden:
- Snoeiverzorging nauwelijks nodig en niet aanbevolen
- Korte shoots die te storend zijn, waarbij aandacht wordt besteed aan uniformiteit met betrekking tot het algehele silhouet
- Voer snoeimaatregelen uit in de zomer als het weer mild en droog is
Overwintering
Als u niet in een extreem koude omgeving woont, hoeft u zich geen zorgen te maken over het overwinteren van een araucaria die buiten is geplant. De meeste varianten zijn voldoende winterhard voor de Midden-Europese winter. Sommige soorten zijn echter iets gevoeliger dan andere en ook jonge, nieuw aangeplante exemplaren moeten uit voorzorg in de winter worden beschermd. Om dit te doen, is het meestal voldoende om de grond rondom het plantgebied te bedekken met dennentakken of tuinvlies.
Als de temperatuur gedurende langere tijd onder de -15°C blijft, kan er lelijke koudeschade optreden omdat de boom geen vloeistof meer uit de permanent bevroren grond kan zuigen.
Een araucaria die binnen wordt gehouden, moet in de winter iets koeler worden gehouden dan in de zomer, rond de 5-10°C. Geschikte locaties zijn bijvoorbeeld een zitje bij het raam in een onverwarmd trappenhuis of, nog beter, een koud huis.
Je moet een araucaria in de pot in de winter iets spaarzamer water geven en helemaal stoppen met bemesten.
Om te onthouden:
- Meestal probleemloos buiten overwinteren
- Voor bepaalde, meer gevoelige variëteiten en jonge exemplaren is uit voorzorg een koudebescherming met dennentakken of tuinvlies zinvol
- Ernstige permanente vorst kan leiden tot koudeschade
- Als je binnen kweekt, overwinter de pot dan op een koele plaats bij 5-10°C
- Zuinig water geven, geen bemesting
lees meer
Verspreid Araucaria
Araucaria's kunnen het beste worden vermeerderd door zaden. Deze kun je winnen van de rijpe kegels van je eigen exemplaar of kopen bij speciaalzaken.
De zaden laten over het algemeen een goede kiemkracht zien. Bewaar ze indien mogelijk echter niet in de winter, anders lopen ze het risico volledig uit te drogen. Je kunt ze het beste direct na de oogst planten in planttrays met groeisubstraat (€ 6,00 op Amazon) of direct in de volle grond buiten. Ze ontkiemen daar echter pas na ongeveer 4 maanden en zijn niet zo succesvol onder de zwaardere omstandigheden.
Je hebt een iets grotere kans op kieming als je de zaden binnenshuis zaait en ze voorzichtig laat ontkiemen met een regelmatige luchtvochtigheid en bij een omgevingstemperatuur van ongeveer 20-22°C. Uiteraard vergt dit veel geduld en aandacht. Het creëren van een beschermd microklimaat onder glas of folie kan zeker zinvol zijn. Je kunt gekiemde jonge planten in het voorjaar in potten of koude bakken verplanten.
variëteiten
Speciale cultivars komen niet vaak voor bij araucaria's, maar de soorten verschillen wel van elkaar. De Chileense araucaria (Araucaria araucana) en de timmermansspar (Araucaria heterophylla) zijn in dit land bijzonder populair voor de tuin- en binnenteelt.
Araucaria araucana
De Chileense araucaria of Andesspar wordt gekenmerkt door de typisch kronkelige, cirkelvormige en gelaagde takken met dikdoornige naalden en heeft de afgelopen jaren op onze breedtegraden een economische opleving doorgemaakt. Hij is bijzonder geschikt voor beplanting in de tuin, omdat hij met zijn hoogte van ongeveer 5 meter en een breedte tot 4 meter veel ruimte nodig heeft. Het maakt ook een indrukwekkend beeld voor het huis.
Hij heeft een lichte maar relatief windbeschermde locatie nodig in losse, humusrijke grond en regelmatige watertoevoer.
Araucaria heterophylla
De binnenspar is, niet verrassend, het meest geschikt voor de binnenkweek. Het uiterlijk is iets anders en veel zachter dan dat van de Chileense Araucaria vanwege de zachtere, minder stekelige naalden. De kamerspar wordt ook niet zo hoog als zijn tegenhanger: in zijn natuurlijke habitat kan hij ongeveer 65 m hoog worden, maar in dit land wordt de groei, wanneer hij binnenshuis wordt gekweekt, uiterlijk beperkt door het plafond.
De binnenspar moet op een gematigde leeftemperatuur en met een relatief hoge luchtvochtigheid worden gehouden en in een humusrijk, los substraat worden geplaatst.
