Een dijk – ook wel helling genoemd – wordt gekenmerkt door zijn steilheid. Hoe steiler een dergelijke helling is, hoe eerder deze versterkt moet worden. Er zijn verschillende mogelijkheden: je kunt een talud beveiligen met muren, maar je kunt deze ook beschermen tegen erosie door slim te beplanten.
Hoe kunt u een dijk beveiligen en stabiliseren?
Een dijk kan worden beveiligd door muren te bouwen of te planten. Geschikte materialen voor wanden zijn hout, natuursteen of beton. Beplanting met diepgewortelde vaste planten, struiken en bodembedekkers helpt erosie te voorkomen en de helling te stabiliseren.
De dijk repareren – je hebt deze opties
Het bevestigen van een helling met muren is altijd nodig als er hoogteverschillen zijn tussen verschillende eigendommen of als er steile hellingen op een perceel zijn. De betonindustrie biedt hiervoor een grote verscheidenheid aan onderdelen, al kunnen taluds uiteraard ook worden beveiligd met traditionele natuurstenen of houten onderdelen.
Muurtypes en materialen
In deze rubriek leest u welke materialen u ter beschikking staan om een dergelijke helling met behulp van een muur te bevestigen. Houd er rekening mee dat muren doorgaans een betonnen fundering nodig hebben, zodat de constructie stabiel is en bestand is tegen de druk van de helling.
Hout
Hout is een mooi, maar nogal weergevoelig materiaal voor dijkversterking
Houten keerwanden bestaan voornamelijk uit dwarsliggers of rondhout, dat meestal gemaakt is van Europese houtsoorten. Ze zijn prachtig om te zien, maar hebben een beperkte houdbaarheid. Het kritieke punt ligt in de vochtige zone tussen aarde en lucht, waar het hout voornamelijk wordt vernietigd. Latere lagen ter bescherming van het hout hebben geen zin, in het beste geval kun je het rottingsproces vertragen door voorbehandeld hout te gebruiken met een diepe impregnering.
Geschikte materialen voor houten keerwanden
Met keteldruk geïmpregneerde dwarsliggers of palissades zijn zeer geschikt voor taluds. Door het speciale keteldrukproces wordt een dieptebescherming tot één centimeter bereikt. In de regel zijn het zoutoplossingen die geurloos zijn en het hout een groenbruin uiterlijk geven. Deze chemische bescherming, vooral tegen schimmelaantasting, is essentieel wanneer hout in contact komt met grond.
Hout is vatbaar voor rot
Aangezien dwarsliggers en rondhout verticaal in een betonnen fundering moeten worden gestoken om de gronddruk te kunnen weerstaan, is het overgangspunt tussen hout en vloer bijzonder gevoelig voor rot. Dit is het zwakke punt van zelfs het best geïmpregneerde hout, omdat het opgehoopte water op deze punten het hout binnendringt. Ook een laagje dakleer of folie aan de aardegevulde zijde heeft geen zin. Met het oog op dit probleem mogen houten wanden niet worden gepland als permanente terreinondersteuning - tenzij je na 15 jaar een nieuwe tuin wilt en daarom blij bent als er iets kapot gaat.
Drystone muren
Het bouwen van een kleinschalige stenen muur als droge stenen muur zonder bindmiddelen in de voegen kan het beste worden bereikt met regelmatig verwerkte natuurstenen die diep in het talud zijn ingebed. De muur moet “tegen de helling leunen” en ook aan de onderkant minstens een derde zo breed zijn als hij hoog is.
Dit is waar u op moet letten bij een ondersteunende gipsplaat:
De stenen zijn in de achterkant verwerkt. Dit betekent dat de droogstenen muur van natuursteen langdurig stabiel blijft en na verloop van tijd weelderig groeit. Door betonnen taludstenen op elkaar te leggen, ontstaat ook een soort droge stenen muur. Het is belangrijk om de stenen iets naar achteren te verschuiven, zodat er plantgaten ontstaan die regenwater absorberen. Bovendien neemt de stabiliteit van de muur toe als deze iets diagonaal tegen het talud leunt.
Betonnen muren
Betonstenen zijn verkrijgbaar in vele vormen en kleuren, sommige lijken zelfs erg op natuursteen. Dergelijk beton bestaat uit gekleurd materiaal of mengsels van kleurrijke natuursteenchips. In veel systemen zijn er bij deze stenen bijpassende vormstenen zoals hoeken, hoeken, voet- en kopdelen en eindstenen, vergelijkbaar met een bouwsteen. De constructie is dan relatief eenvoudig, maar vereist een nauwkeurige planning van de benodigde vormdelen.
Tekenen maakt plannen eenvoudiger
Bij de aanschaf van materialen voor zo'n muur laat je vooraf altijd een tekening opmaken, waarop dan de hoeveelheid materiaal moet staan. De stenen voor dergelijke muren worden geleverd als kant-en-klare losse stenen en hoeven alleen maar op elkaar geplaatst te worden, waarbij de onderste laag uiteraard op een vorstvrije betonnen fundering moet rusten.
Keermuren gemaakt van holle blokken
Holle blokken gemaakt van gasbeton, zoals die worden gebruikt om huizen te bouwen, kunnen ook worden gebruikt om keermuren te bouwen. Het nadeel ervan is dat ze niet erg mooi zijn en dat de aldus ontstane muur dan alsnog gepleisterd moet worden. Het voordeel van dergelijke stenen is echter dat zo’n muur door de grootte van de steen heel snel gebouwd kan worden.
L-stenen van beton
Gevormde betonblokken zijn zware, L-vormige elementen die meestal worden gebruikt als keermuur of om hellingen te versterken. Ze zijn er in verschillende hoogtes, al zijn de grotere vaak zo zwaar dat ze alleen met behulp van een kraan op hun plek gezet kunnen worden. Aan de andere kant hebben ze vanwege hun grote contactoppervlak geen diepe betonnen fundering nodig en kunnen ze direct op een grindbed met egalisatiebeton worden geplaatst.
Excursus
Wat zijn dijkstenen?
Oeverstenen versterken niet alleen de helling, ze kunnen ook gemakkelijk worden geplant
Betonnen dijkstenen worden speciaal vervaardigd voor het beveiligen van hellingen. Dit zijn open en zeer grove poriën, hoefijzervormige, ronde of vierkante betonblokken die in lagen op elkaar worden geplaatst. Ze zijn verkrijgbaar in betongrijs of zandsteenrood in verschillende maten. Als meerdere van deze stenen op elkaar worden geplaatst, hoeven de holtes alleen te worden opgevuld met steenmateriaal of beton. Muren gemaakt van dijkstenen zien er erg solide uit.
Houd rekening met de bouw- en buurtwetten
Zoals zo vaak in het leven moet bij het bouwen van een muur rekening worden gehouden met de rechten van anderen. Dit is bedoeld om te voorkomen dat omwonenden nadeel ondervinden. Het is nuttig om tijdens de planning rekening te houden met de wettelijke beperkingen, in plaats van dat u de werkzaamheden later tijdens de bouw moet onderbreken of zelfs stopzetten.
Verschillende regelgeving
Soms is voor dijkversterking een vergunning nodig
In de meeste deelstaten zijn de bepalingen van het naburige recht, die zijn ontwikkeld op basis van het Burgerlijk Wetboek (BGB), van toepassing. De regelgeving is zeer verschillend en verschilt soms zelfs van gemeente tot gemeente. Daarom dient u bij het plannen van dergelijke bouwwerkzaamheden advies te vragen aan de plaatselijke bouwautoriteit of de gemeentelijke bouwvoorschriften te raadplegen.
In Baden-Württemberg is deze regel bijvoorbeeld van toepassing op keermuren: Als bijvoorbeeld uw eigen terrein wordt uitgegraven, dat wil zeggen verdiept ten opzichte van dat van de buurman, moet een dijk of een muur het aangrenzende terrein ondersteunen. De muur kan dan direct op de border staan, zolang deze niet hoger is dan 150 centimeter. Als het gebied is opgevuld, dat wil zeggen verhoogd ten opzichte van de buurman, geldt hetzelfde: dijken of muren tot 150 centimeter hoog eindigen direct op de erfgrens.
Muren versieren
Of een muur wel of niet versierd moet worden, hangt af van het gebruikte bouwmateriaal, het type constructie en de smaak van de tuineigenaar. Bij muren van natuursteen of verschillende soorten kunststeen met gevarieerde oppervlaktestructuren en voegen is geen extra decoratie nodig, omdat het oppervlak al aantrekkelijk genoeg is. Anders is het bij grondstoffen als holle blokken, vormbetondelen of cellenbetonplaten. Dergelijke muren zijn meestal
- gepleisterd,
- gekleurd,
- of door te bekleden met edeler steenmateriaal (natuursteen, klinker, keramiek)
verfraaid. Een van de klassieke methoden is waarschijnlijk het bekende uitgewassen beton. Als je al een lelijke muur hebt die niet kan worden verbeterd door te pleisteren of schilderen, helpt het planten van een snelgroeiende klimplant meestal. Er wordt onderscheid gemaakt tussen zelfhechtende plantensoorten en soorten die klimhulp nodig hebben. Deze wordt als traliewerk aan het muuroppervlak bevestigd. Houd rekening met de groeiomstandigheden die nodig zijn voor de planten, zoals bodem- of lichtomstandigheden.
Aanplanting van taluds – Het andere type hellingversterking
Oevers kunnen niet alleen worden versterkt met muren, maar ook worden beveiligd met behulp van planten. Dit geldt vooral voor hellingen die niet te steil zijn en vooral bedoeld zijn om beschermd te worden tegen bodemerosie. Kies hiervoor diepgewortelde vaste planten, struiken en bodembedekkers die de grond praktisch op de helling houden. Vooral bodembedekkers doen het hier goed, omdat ze feitelijk als vangnet fungeren.
Dit artikel laat zien hoe je op fantasierijke wijze een dijk kunt beplanten en deze meerdere keren kunt gebruiken:
video: Youtube
Geschikte planten
Welke planten specifiek geschikt zijn voor beplanting op een helling is afhankelijk van verschillende factoren. De licht- en bodemgesteldheid, evenals de hellingsgraad en de oriëntatie naar de hemel, bepalen de selectie. Overigens zijn zogenaamde plantmatten, die eenvoudig worden aangebracht, effectief gebleken op bijzonder steile hellingen. Plaats de planten in de grond in de daar voorgestanste gaten, waardoor de jonge planten door de matten aan de helling worden vastgezet en zo een betere houvast hebben totdat ze succesvol groeien. Wij willen u hier kennis laten maken met enkele bijzonder geschikte soorten.
Vaste planten
Vaste planten zijn vaste planten waarvan de bovengrondse plantendelen in de wintermaanden meestal terugvriezen en in de lente weer krachtig uitlopen. Hier zijn vele combinaties mogelijk, afhankelijk van de samenstelling van de bodem en het aanwezige licht op de helling. In principe moeten de planten echter zeer robuust zijn, omdat de levensomstandigheden op een dijk niet eenvoudig zijn: de hoger gelegen gebieden worden in de regel eerder gekenmerkt door droogte, omdat regenwater altijd naar beneden stroomt en zich vervolgens ophoopt op de oevers. voet van de helling - hier Het is dus op sommige plaatsen nogal vochtig.
Waar u op moet letten bij het planten van een helling
Kies de beplanting dienovereenkomstig: plant droogteminnende en lichthongerige planten hogerop, terwijl planten met een grotere behoefte aan vocht zich lager op hun gemak voelen. Mulch de grond na het planten, omdat dit een extra beschermend effect heeft en erosie tegengaat.
Heesters
Lage heesters en struiken zijn ideaal voor natuurlijke hellingversterking
Diepgewortelde heesters kunnen zelfs worden gebruikt om steile hellingen te versterken, vooral als je ze combineert met bodembedekkers. Voor dit doel worden deze bomen in het bijzonder aanbevolen:
- Bezem (Cytisus scoparius): mooie, felgele bloemen
- Buxus (Buxus): zeer tolerant ten aanzien van snoei, maar in sommige streken bedreigd door de buxusboorder
- Vuurdoorn (Pyracantha): prachtige fruitdecoratie in felle kleuren
- Wateraardbei (Potentilla fruticosa)
- Hondenrozen (Rosa canina): inheemse heesterroos, wordt twee tot drie meter hoog
- Corneoolkers (Cornus mas): vertakt goed, vormt daarom dichte gebieden, zwaar snoeien veroorzaakt gewillige scheuten, houdt van limoen
- Kruipende jeneverbes (Juniperus communis 'Repanda')
- Liguster (Ligustrum): robuust, verdraagt veel schaduw, groenblijvend, kan tot aan de basis worden teruggesnoeid
- Buddleia (Buddleja)
- Holly (Ilex): kan tot zes meter hoog worden
- Sierkweepeer (Chaenomeles)
- Cotoneaster
Bodembedekker
Bodembedekkers zijn bijzonder geschikt voor het planten op hellingen, omdat ze de helling als een net bij elkaar houden en zich in de loop van de tijd ook zelfstandig verspreiden. Bijzonder aanbevolen zijn soorten zoals
- Vrouwenmantel (Alchemilla mollis)
- de verschillende soorten ooievaarsbek (Geranium)
- Gouden brandnetel (Lamium galeobdolon)
- Waldsteinia (ook “gouden aardbei”, Waldsteinia ternata)
- Feebloem (Epimedium)
- Tapijt Sint-Janskruid (Hypericum calycinum)
- Ysander (Pachysandra)
- Ivy (Hedera-helix)
De laatste drie soorten zijn wintergroen en behouden hun groene blad zelfs tijdens de grijze wintermaanden.
Excursus
Grasmat op een helling leggen – zo werkt het
Gewalst gras is ook geschikt voor het fixeren van een helling, tenminste als deze eenmaal is gegroeid. Op hellingen moet u de graszoden altijd over de helling en van onder naar boven leggen. De platen drukken zich onder hun eigen gewicht samen en vormen geen verbindingen. Gedreven houten deuvels zetten de gazondelen vast totdat ze zijn gegroeid. Elke volgende onderhoudsmaatregel op de helling moet zorgvuldig worden uitgevoerd om te voorkomen dat onbewortelde graszoden wegglijden.
Veelgestelde vragen
Wat is de beste manier om een talud te maaien?
Gras op hellingen mag niet te kort worden gemaaid
Oevers moeten altijd dwars op de helling worden gemaaid. Ook mag maximaal een derde van de bladmassa worden verwijderd. Het is moeilijk voor de planten om verder massaverlies te compenseren; ze raken verzwakt en vatbaar voor ziekten. Hoe dieper de snede, hoe beter de kwaliteit van de bodem en de aanvoer van water en voedingsstoffen moet zijn. Maai altijd met een wielbreedte-overhang, zodat u een naadloos en streeploos maaioppervlak krijgt.
Hoe kan ik de keermuur zo stabiel mogelijk maken?
Experts plannen graag een vrijdragende fundering om het kantelmoment tegen te gaan. Dit heeft als nadeel dat er niets voor de muur geplant kan worden. Door dit uitsteeksel te elimineren en de fundering in het talud te verbreden, kan deze beperking echter worden vermeden. In plaats daarvan bouw je de muur praktisch “in de helling”, wat de constructie de nodige stabiliteit geeft.
Kan ik de keermuur ook uit cortenstaal bouwen?
Gebouwen gemaakt van cortenstaal zijn duurzaam, roesten niet op een schadelijke manier zoals normaal staal en vereisen daarom geen antiroestlaag. Constructief zijn deze terreinsteunen verrassend eenvoudig: je moet de (geprefabriceerde) metalen onderdelen in een betonnen fundering steken en met schroeven aan elkaar verankeren. De staalplaten moeten echter worden ondersteund totdat het funderingsbeton stevig is.
Tip
Als de helling erg steil is, kun je het beste meerdere terrassen creëren, elk ondersteund door lage muren. U kunt deze terrassen beplanten zoals u wilt of ze inrichten als totaal verschillende tuinkamers. Terrastuinen bestaan al duizenden jaren en zijn nog steeds wijdverspreid, vooral in bergachtige streken.
