Wilde tomaten behoren tot de meest robuuste en gemakkelijk te onderhouden tomatenplanten. Ze zijn niet uitgeput en verdragen regenachtige dagen beter, maar zijn slechts gedeeltelijk en niet volledig bestand tegen bruinrot.
Wat zijn de bijzondere kenmerken van wilde tomaten?
Wilde tomaten zijn robuuste, bossige tomatenplanten die niet geknepen hoeven te worden en beter tegen regen kunnen. Ze zijn er in gele en rode varianten, groeien uitgestrekt en hebben hekjes nodig. Ideaal voor kweken in tuinen, ze zijn gedeeltelijk resistent tegen bruinrot.
Wat zijn wilde tomaten?
Wilde tomaten worden bossig en hebben een latwerk nodig omdat ze uitgestrekt groeien. De kleine vruchten zijn verkrijgbaar in de gele en rode varianten, die vanwege hun formaat als bijzonder aromatisch worden beschouwd. Wilde tomaten hoeven niet te worden geknepen of van hun bladeren te worden ontdaan, maar hebben verder dezelfde verzorging nodig als andere soorten tomaten. Wilde tomaten zijn ook geschikt om in containers te planten, maar deze moet minimaal 15 liter bevatten.
Rassenoverzicht
Snel overzicht
Gele wilde tomaten:
- Boliviaanse fruittomaatjes
- Galapagos wilde tomaat
- Gele bes
- Gouden Bes
- Keniaanse wilde tomaat Tindindogo
Rode wilde tomaten:
- Barbaniaka
- Huidige zoete erwt
- Humboldtii (Humboldt-tomaat)
- Matt's wilde kers
- Peruaanse wilde tomaat
- Poro Poro (mensenetertomaat)
- Rode bes/rode bes
- Rood marmer
Gele wilde tomaten
Boliviaanse fruittomaatjes
Het gele wonder uit Bolivia produceert barstbestendige tomaten van ongeveer 1,5 tot 2 centimeter groot die erg zoet smaken. Daarom zijn ze vooral populair bij kinderen, die snoepen van de gezonde vruchtgroenten rechtstreeks uit de struik. De rijke oogst begint in juli en duurt tot ver in de herfst. Hij groeit zelfs op palen, maar geeft de voorkeur aan hekken. Daar wordt de plant tot 250 centimeter hoog en reikt net zo breed.
Galapagos wilde tomaat
Deze onderhoudsvriendelijke exoot komt van de Galapagoseilanden in de Stille Oceaan. Fokkers waarderen het omdat het een hoge weerstand tegen ziekten heeft. De vruchten zijn oranjegeel en smaken zoet met een lichtzure toon. Met een hoogte en breedte van 200 centimeter groeit hij zeer expansief. Vanaf juli kunnen de eerste wilde tomaten geplukt worden. En dit is relatief onafhankelijk van de locatie: zelfs licht zoute gronden en overmatig vocht vormen geen obstakel voor de 'Galapagos Wild Tomato'.
Gele bes
De oogsttijd voor de 'gele bes' loopt van juli tot september. Het produceert zeer kleine vruchten die doen denken aan de bes. Ondanks hun grootte creëren wilde tomaten een zeer intens, krachtig smaakvuurwerk op de tong. Scheuten van ongeveer 180 centimeter lang, die zich bossig verspreiden, dragen hoogproductieve pluimen. Een pakje Seedeo 'Gele Bes' in biologische kwaliteit bevat 30 zaden die in maart worden gezaaid en na de IJsheiligen worden uitgeplant. Deze soort is ook geschikt als ampelplant.
Gouden Bes
De wilde tomaten van de 'Golden Currant' zorgen voor een fruitiger aroma. Er zitten veel zaden in de vrucht. Met een hoogte van zo’n 100 centimeter is het tevens één van de kleinste soorten. Dit maakt het nog wijdverbreider. Het merk OwnGrown biedt hoogwaardige 'Golden Currant'-zaden uit Duitsland en de mogelijkheid om per e-mail vragen te stellen over zaden en groei.
Keniaanse wilde tomaat Tindindogo
Compact, robuust, 'Tindindogo' - dit ras komt oorspronkelijk uit Kenia en is aangepast aan veranderlijk weer. Als de zomer weer regenachtig en koud wordt, zullen de lichtzoete tomatenvruchten ongehinderd blijven ontkiemen. Door de lage hoogte van 100 centimeter en de bossige in plaats van kruipende verspreiding is 'Tindindogo' geschikt als balkonplant.
Rode wilde tomaten
Barbaniaka
Terwijl de struik met meerdere scheuten groeit tot een hoogte van 180 centimeter, blijven de felrode wilde tomaten ongeveer zo groot als een muntstuk van één euro. Aan één pluim hangen maximaal twaalf sappige vruchten en vanaf juli kunnen ze geoogst worden. Je kunt ze rechtstreeks uit de struik eten of zomerse salades en mediterrane gerechten garneren met 'Barbaniaka'.
Huidige zoete erwt
De kleine varianten van de variëteit 'Current Sweet Pea' zijn ook erg populair in salades. Ze smaken heerlijk zoet en echt tomatenachtig. Reden genoeg om de zeer productieve soort in de tuin te planten. Met een hoogte van 150 centimeter en een bossig postuur passen ze in de emmer en op het balkon. Tip: Na het drogen geeft de 'Currant Sweet Pea' gerechten een aromatische smaakmaker als "tomatenrozijnen".
Humboldtii (Humboldt-tomaat)
Of de 'Humboldtii' een wilde tomaat of een gecultiveerde vorm is, kan nog niet duidelijk worden beantwoord. De naamgever, de polyhistor en ontdekkingsreiziger Alexander von Humboldt, kwam tijdens zijn reis naar Amerika de rode vrucht ter grootte van een kers tegen. Onder de indruk van de smaak stuurde hij het ras naar Berlijn, waar het 150 jaar in de botanische tuin leefde. Tegenwoordig wordt de 'Humboldtii' gewaardeerd om zijn subtiele frambozenaroma, dat uniek is onder de tomatenrassen.
Matt's wilde kers
Vanaf half juli worden de eerste vruchten van de Amerikaanse emeritus Dr. Matt Liebman. De landbouwexpert kreeg wilde zaden cadeau van een vriend in Mexico en ging door met het verbouwen ervan. De populaire tomaat ging de wereld rond onder de naam 'Matt's wild cherry'. Het is een van de kleinste soorten en heeft een hoge resistentie tegen Phytophthora en bruinrot. Daarom groeit hij gemakkelijk buiten, waar hij op een latwerk tot 200 centimeter hoog wordt.
Peruaanse wilde tomaat
De 'Peruaanse wilde tomaat' is een bijzondere traktatie. Suiker en zuur spelen slechts een ondergeschikte rol. De tomaten met een zeer klein vruchtformaat smaken kruidig en zuur. En de plant zelf is een echte blikvanger met zijn grote gele bloemen die hem bijna laten stralen. Het is niet geschikt voor de kas omdat het in zeer korte tijd de hele oppervlakte in beslag neemt. Maar de robuuste 'Peru wilde tomaat' is buiten bij wind en regen in goede handen.
Poro Poro (mensenetertomaat)
Als je durft, plant dan de “mensenetertomaat” (Solanum viride) in je tuin. De plant, ook wel 'Poro Poro' genoemd, is helemaal geen tomaat. Hij werd ontdekt op de Fiji-eilanden en behoort net als tomaten en aardappelen tot de nachtschadefamilie. Hun enge naam komt van de kannibalistische stammen die op de eilanden in de Stille Oceaan leefden. Er wordt gezegd dat mensenvlees moeilijk verteerbaar is, daarom zouden de inboorlingen het samen met de 'poro poro' hebben geconsumeerd. Het scherpe fruit moet worden gekookt voordat het wordt gegeten.
Rode bes/rode bes
Deze minitomaatjes groeien aan struiken die ongeveer 150 tot 200 centimeter hoog worden. Hun weelderige groei wordt beloond met een productieve en vroege oogst. Het is erg populair bij kinderen omdat ze gemakkelijk uit de struik kunnen worden geplukt en gegeten. De krententomaat van DeineGartenwelt is een pitloze variëteit, vrij van genetische manipulatie en komt lokaal uit Duitsland. Klantervaringen met wilde tomaten zijn overwegend positief: goede kieming, goede smaak en mooie groei.
Rood marmer
'Red Marble' is een van de meest populaire wilde tomatensoorten en daarom steeds vaker als jonge plant verkrijgbaar in tuincentra. Je kunt hem ook zelf kweken met de hoogwaardige zaden van Own Grown. De grootte van de vrucht is ongeveer die van een knikker, dus erg klein. Het moet luchtig zijn en veel zon mogen opnemen. Vervolgens wordt hij zonder verdere aandacht ongeveer 150 centimeter hoog en net zo breed. Het smaakt ook erg zoet, hoewel de schil niet altijd barstbestendig is.
Hoe groeien wilde tomaten?
In de regel groeien wilde tomaten niet aan de paal; Vastgebonden bereiken ze een hoogte van maximaal 250 centimeter. Het kweken van de hengel vergt echter veel werk omdat de plant sterk vertakt is en iedere scheut gebonden zou moeten worden. In plaats daarvan mogen wilde tomaten bossig en breed worden. Daarom moeten ze voldoende ruimte krijgen: "Op goede grond beslaat één vrijgroeiende plant ruim 2 m²!", zeggen tomatenexperts Horneburg en Watschong.
Hoe worden wilde tomaten gekweekt?
teelt
De teelt van wilde tomaten verschilt niet fundamenteel van de aanpak van gecultiveerde vormen. Tussen eind februari en eind maart worden de wilde tomatenzaden lichtjes in een speciale teeltgrond geperst. Hoe hoog de warmtebehoefte van het ras is, staat op de zaadverpakking vermeld. De zaailingen verschijnen na 10 tot 14 dagen. Zodra het eerste blad is ontstaan, wordt de plant uitgeprikt en in een aparte pot met nieuwe aarde geplaatst. Laat de tomaat langzaam aan de zon wennen tot hij in mei wordt geplant.
Planten
De wilde tomaten worden in het warme appartement bewaard totdat ze worden geplant. Pas na het einde van het ijsheiligenseizoen (medio mei) mogen de jonge planten in de tuin of in de zonnige pot. Na het planten de plant grondig water geven aan de basis. De eerste bloemen zouden al na een paar weken moeten verschijnen. Zorg vanwege de brede groei voor royale plantafstanden.
Locatie voor wilde tomaten
De wilde tomaat houdt van zonnig. Verder stelt het nauwelijks eisen aan de ligging. Ondiepe en droge gronden zijn over het algemeen ideaal, maar geen must. In de meeste gevallen is het niet raadzaam om een kas te gebruiken, omdat de wilde tomaat daar te snel groeit en ruimte in beslag neemt voor gevoeligere planten. En maak je geen zorgen: wilde tomaten kunnen goed tegen wind en regen, zonder last te krijgen van ziektes. Ook als ampelplant is ze geschikt, al moet je wel rekening houden met het hoge eindgewicht.
Welke grond voor wilde tomaten?
De wilde tomaat verschilt qua grond nauwelijks van stoktomaatjes e.d. De zware voeder geeft de voorkeur aan voedselrijke en enigszins losse grond. Idealiter ligt de pH-waarde tussen de 6 en 7, maar dit is verwaarloosbaar. De 'Galapagos wilde tomaat' groeit bijvoorbeeld net zo goed in zoute grond. In de regel moet het substraat droog en niet te vochtig zijn.
Paden voor wilde tomaten
Hoewel een paal voor veel gewassen een uitstekend klimhulpmiddel is, wordt deze niet aanbevolen voor wilde tomaten. In plaats daarvan zijn schuttingen of kozijnen geschikt die u snel en eenvoudig zelf kunt bouwen. Op hen zijn het fruit en het gebladerte altijd ver van de grond verwijderd. Tegelijkertijd v alt er zoveel licht op de bossige struik.
Hek: Wilde tomaten worden op hekken of muren geplant. Zodra de scheuten een hoogte van zo’n 30 centimeter hebben bereikt, worden ze in het hek gebonden of gevlochten. Herhaal deze stap totdat een 2 tot 3 meter lang stuk hekwerk bedekt is met de tomatenplant.
Trechtervormig frame: Als de eerste scheuten wijd over de grond willen krullen, steek dan drie tot vier stokken van 1 meter lang in de grond, schuin rond de plant. Bevestig een dikke band of dwarsbalken tussen de staven. Plaats de scheuten erop en installeer indien nodig nieuwe tussentrappen. De oppervlakte moet minimaal 2 vierkante meter zijn, gemeten aan de bovenkant.
Straalvormig frame: Vier tot vijf staven van 2 meter lang worden haaks en dicht bij elkaar in de grond gestoken. Zorg ervoor dat het rek geen schaduw op de tomaat werpt. De tralies worden geopend als een waaier of gespreid als vingers. Voor ondersteuning duwt u de staven in deze positie dieper en verbindt u ze met dwarsbalken. Plaats de scheuten op de dwarsbalken zoals bij de trechter en laat ze naar boven klimmen. Ondersteun indien nodig van achteren of leun tegen een muur.
Hoe worden wilde tomaten verzorgd?
Qua verzorging verschillen wilde tomaten nauwelijks van andere soorten tomaten. Het is echter het enige type tomaat datniet wordt geruimd.
Wilde tomaten bemesten
Wilde tomaten gedijen in omstandigheden waarin conventionele tomaten slecht groeien. Daarom hebben de wildlingen geen grote hoeveelheden kunstmest nodig. Er zijn tuinders die hun wilde tomaten gewoon buiten laten groeien en ze geen kunstmest of water geven. Hoewel dit in sommige tuinen werkt, mag water in ieder geval niet worden verwaarloosd als je voor de eerste keer kweekt. Planten die overbemest zijn, ‘gaan in overdrive’. Belangrijk: Bemesten en water geven is verplicht voor wilde tomaten in potten!
Organische vloeibare meststof: Vloeibare meststoffen zoals Plantura biologische tomaten- en groentemest ondersteunen de groei door mineralen in de juiste concentratie aan te bieden. Deze meststof is de beste keuze in de emmer, al moet je langzaam naar de juiste dosering toewerken. Het is beter om te weinig te hebben dan te veel.
Hoornspaanders: Een organische meststof gemaakt van slachthuisafval. Zeer duurzaam, goedkoop en rijk aan stikstof – vanwege dat laatste mag het niet gebruikt worden voor wilde tomaten.
Vinasse: Een kleverig sap gemaakt van suikerbieten. Ook biologisch, maar meestal te sterk voor wilde tomaten vanwege het hoge stikstofgeh alte.
Paardenmest: Gratis verkrijgbaar bij de paardenboerderij in de omgeving. Vanwege de warmteontwikkeling mag paardenmest pas vóór het seizoen maart/april in de bodem worden verwerkt. Het zorgt voor een goede groei.
Gemaaid gras: Geschikt voor mulchen. Verdeel hiervoor het grasmaaisel dun rond de plant en verwerk het niet. Het houdt water vast in de bodem en wordt langzaam afgebroken tot humus.
Brandnetelmest: De vergisting van brandnetel leidt tot brandnetelmest. Wanneer het wordt verdund, geeft het de wilde tomaat buiten een boost van stikstof wanneer de groei stagneert en beschermt het hem ook tegen ongedierte.
Wilde tomaten water geven
Geef de tomaten regelmatig water in de pot. Wilde planten in het open veld hebben echter veel minder vloeistof nodig. U moet zich concentreren op de vereisten van de geselecteerde variëteit. Sommige wilde tomaten hebben meer water nodig, andere minder. In de regel geven ze er de voorkeur aan dat het droger is dan constant vochtig.
Profiteren van wilde tomaten?
Wilde tomaten hebben de neiging erg sterk te vertakken. Voor veel gewassen (waaronder stoktomaatjes) is dunning verplicht omdat zijscheuten energie wegnemen van de vrucht maar zelf geen opbrengst opleveren. Wilde tomaten daarentegen lijken op de erfstuktomaten die in de oerwouden van Zuid-Amerika groeien. En daar heeft niemand duizenden jaren geleden misbruik van gemaakt. Daarom betekenen meer scheuten meer opbrengst als het om wilde tomaten gaat.
Het snoeien van wilde tomaten wordt alleen in enkele uitzonderlijke gevallen aanbevolen. Als de wilde tomaat bijvoorbeeld op een latwerk groeit, kan het verwijderen van gierige scheuten helpen. Of als de plant in het frame te complex is geworden en zichzelf in de schaduw stelt, kan er wat uitdunning plaatsvinden. En als de plant te snel groeit zonder bloemen te produceren (bijvoorbeeld door te veel kunstmest), kan deze ook beperkt zijn.
FAQ
Worden wilde tomaten geëxploiteerd?
In de regel hoeven wilde tomaten niet geoogst te worden. Planten met meerdere scheuten zijn productiever. Alleen in uitzonderlijke gevallen worden takken verwijderd.
Welke grond is geschikt voor wilde tomaten?
De grond voor wilde tomaten moet rijk aan voedingsstoffen en los zijn. De pH-waarde ligt idealiter tussen 6 en 7.
Zijn wilde tomaten resistent tegen bruinrot?
Ja, wilde tomaten worden als robuust beschouwd en zijn bijzonder resistent tegen Phytophthora en bruinrot. Ze zijn er echter niet immuun voor.
Welke wilde tomaten zijn er?
Er zijn verschillende soorten wilde tomaten. De beste wilde tomaten zijn 'Humboldtii', 'Currant Sweet Pea' en 'Golden Currant'.
Hoe wilde tomaten planten?
Wilde tomaten worden geplant zoals conventionele tomaten. Ze zijn niet veeleisend en kunnen ook onbeschermd buiten worden geplant.
