De indeling van mieren in de categorie nuttig of ongedierte is niet helemaal duidelijk. Naast hun nuttige eigenschappen hebben ze ook enkele schadelijke en vooral vervelende eigenschappen - vooral als ze met duizenden uit de grond vliegen als ze gevleugeld zijn.
Wat te doen tegen vliegende mieren in huis of tuin?
Als vliegende zwermen mieren je lastig vallen, is de eenvoudigste manier om ze te tolereren. Omdat de huwelijksvlucht maar zo’n 2 tot 3 dagen duurt en slechts één keer per jaar, heeft u dus snel weer rust. In plaats van met veel moeite tegen de dieren te vechten, kun je gewoon achterover leunen en wachten.
Natuurlijk niet zonder parallelle defensieve maatregelen. De meest effectieve methoden zijn puur fysieke barrières die voorkomen dat vliegende mieren het huis binnenkomen:
- Insectengaas: Door horren voor uw ramen te plaatsen, kunt u voorkomen dat zwermen gevleugelde mieren uw slaapkamer of woonkamer binnendringen. Op het eerste gezicht lijkt dit onevenredig tijdrovend voor de paar dagen van de huwelijksvlucht - maar als je niet nacht na nacht wakker wilt worden gehouden door zoemende, stekende muggen of verrast wilt worden door andere zwermen insecten naarmate de zomer vordert, dan moet je zult er op de lange termijn profijt van hebben.
- Houd ramen en deuren gesloten: In de zomer wil je natuurlijk niet zo vaak zonder ventilatie als gewoonlijk. Maar als het op de een of andere manier kan worden opgezet - bijvoorbeeld door te investeren in airconditioning of als het weer niet zo warm is, moeten de ramen en deuren tijdens de mierenvluchten zo dicht mogelijk worden gehouden.
- Licht uit: Deze maatregel helpt doorgaans ook tegen binnendringende vliegende insecten: nachtelijke kevers, motten, muggen en zelfs gevleugelde mieren oriënteren zich op licht en worden aangetrokken door fel licht in de huis daarom sterk aangetrokken. Laat dus indien mogelijk geen verlichting branden als ramen of terrasdeuren open staan.
- Geurbarrières: Mieren vinden citroensap en de geur van kruidnagel, kaneel, chili, lavendel of laurier weerzinwekkend. Er wordt ook gezegd dat de geur van koffie een afstotende werking heeft. Als je bijvoorbeeld water mengt met citroensap, etherische oliën van de bovengenoemde geuren of sterke espresso en het mengsel in een waterdispenser giet, kun je het vliegende ongedierte meteen in bedwang houden.
- Stofzuiger: De stofzuiger kan ook gebruikt worden om vliegende mieren te bestrijden. Een wat brutale methode, maar in de regel zijn mieren, zelfs de gevleugelde, zeer robuust. Waar uiteraard rekening mee moet worden gehouden is het afsluiten van de zuigbuis na de zuigactie (bijvoorbeeld met een stoffen knevel) en het leegmaken van de stofzak direct op afstand.
- Mierensprays: In de handel verkrijgbare mierensprays zijn alleen geschikt voor vliegende mieren, voor zover de actieve ingrediënten ervan kunnen worden gespoten en daardoor gemakkelijk kunnen worden toegepast op de hindernissen in de lucht. Het effect is meestal erg snel. De actieve ingrediënten zijn echter over het algemeen puur chemisch en giftig, niet alleen voor vliegende mieren, maar ook voor andere dieren, inclusief uw huisdieren.
Voorkom vliegende mieren
Om te voorkomen dat vliegende mieren zich in uw tuin ontwikkelen en zo gemakkelijk het huis binnendringen, is het zinvol om van tevoren naar mierennesten te zoeken en deze te elimineren. Daarnaast kunnen mieren natuurlijk voor en na de vluchtfase van de seksuele dieren hinderlijk zijn vanwege hun nestbouw en hun dagelijkse werkzaamheden in de staat. Mierensporen over het terras en soms het huis in zijn de meest verontrustende dingen. Als ze hun nesten onder terrasplaten opzetten, kan de ondermijning er ook voor zorgen dat het bestratingsbed losraakt en de tegels doorzakken.
Als ze massaal het huis binnenkruipen, is dat natuurlijk vervelend en mogelijk schadelijk omdat ze hier ook bouwstoffen kunnen afbreken.
Mierennest storend: Als u een mierennest in het gazon of in uw terrasbestrating voortdurend waterpas maakt en er water overheen giet, zal dit problemen veroorzaken voor de mieren zonder ze te doden onnodig. Ze hebben genoeg te doen om hun nest weer op orde te krijgen en daardoor minder tijd om voor het broed te zorgen.
Kalkbarrières: Alkalische stoffen zoals krijt of tuinkalk hebben ook een anti-afstotende werking.
Bait: Je kunt mieren ook vangen met aas. Het beste lokmiddel is een kopje licht oud bier, gezoet met een lepel honing of suiker. Als je deze boven een mierenpad plaatst, worden de dieren op magische wijze aangetrokken door de zoete, gefermenteerde geur. Als ze er iets van proberen te pakken, vallen ze erin en verdrinken.
Nematoden: Roofnematoden worden nu aanbevolen voor veel schadelijke insecten. De roofnematoden kunnen ook tegen mieren worden ingezet door ze met irrigatiewater in de nesten te verspreiden.
Een nest verplaatsen: In tegenstelling tot wespennesten kan een mierennest eenvoudig en zonder dure, professionele hulp worden verplaatst. Het enige wat je nodig hebt is een grote terracotta bloempot met een afvoergat en wat aarde. En zo werkt het:
- Vul de terracotta pot voor ongeveer viervijfde met (zand)grond of houtwol
- Plaats de pot in de buurt van het mierennest, bij voorkeur direct boven het pad van een mierenpad
- Wacht tot de dieren de warme potgrond ontdekken en door het drainagegat naar binnen kruipen. Ze zullen de bloempot herkennen als een ideale broedplaats en hun kolonie daarheen verhuizen. Je kunt zien dat dit is gebeurd aan de vele witte poppen in de pot.
- Zodra de verplaatsing is voltooid, pakt u de pot van onderaf op met een schep en transporteert u deze, indien mogelijk, zonder dat deze omv alt, bijvoorbeeld naar een nabijgelegen bos. De locatie moet minimaal een halve kilometer verwijderd zijn, zodat de mieren de weg terug naar hun oorspronkelijke nest niet kunnen vinden.
Mierenkolonies kunnen relatief eenvoudig worden verplaatst
Bakpoeder: Bakpoeder ofZuiveringszout is een oud huismiddeltje tegen mieren. Ook hier berust de werking op de alkalische werking: het veroorzaakt contactbrandwonden bij mieren. De methode is echter niet bijzonder betrouwbaar en veroorzaakt ook een zeer onaangename dood voor de mieren. De methode is slecht toepasbaar tegen vliegende mieren, hooguit door het poeder tijdens de vluchtfase met een beetje water op raam- en terrasdeurkozijnen te plakken. Na de pest van 2-3 dagen kan het dan weer worden weggeveegd.
Wat zijn vliegende mieren?
Vliegende mieren worden soms als een aparte soort beschouwd. Omdat ze op stekende insecten lijken als ze gevleugeld zijn, kunnen sommige mensen zelfs een vage angst hebben dat ze kunnen steken. Maar maak je geen zorgen: vliegende mieren zijn niet gevaarlijk. Dit zijn geen speciale mierensoorten, maar alleen de seksuele dieren in de mierenkolonie. En ze zijn op zijn best vervelend.
Achtergrond
Bruiloftvlucht
Jonge koninginnen en mannetjes zijn gevleugeld om zo mobiel mogelijk te zijn bij het zoeken naar een partner. Het is goed om in verschillende landen te paren. Dit lijkt sterk op andere kolonievormende insecten, zoals sommige soorten wespen.
Het zwermen van seksuele dieren wordt bij mieren ook wel ‘huwelijksvlucht’ genoemd. Het vindt meestal plaats in het begin of midden van de zomer. De jonge koninginnen en mannetjes komen dan samen van kolonie naar kolonie en beginnen aan een echte paringsmarathon. Een jonge koningin kan door maximaal 40 mannetjes worden gepaard en bewaart het sperma in een spermazak.
Na de huwelijksvlucht is de zwerm mieren voorbij: de mannetjes sterven onmiddellijk nadat ze hun taak hebben voltooid, de jonge koninginnen laten na gebruik hun vleugels weer vallen. De meerderheid van de individuen in de mierenkolonie, dat wil zeggen de arbeiders, blijft feitelijk vleugelloos.
Ga naar de mier, jij luie; kijk naar hun manieren en leer!
Mieren – hardwerkende helpers en vervelende zwermers
Mieren moeten zeker worden geclassificeerd als nuttige insecten voor de tuin. Ze helpen effectief bij de ongediertebestrijding en het handhaven van het ecologische evenwicht. Hier is een kort overzicht van de nuttige en schadelijke of vervelende eigenschappen van mieren:
| Gunstige eigenschappen | Plaagkenmerken |
|---|---|
| Eet soms ongedierte zoals bladkeverlarven of vlinderrupsen, maar ook slakkeneieren | Verdedig bladluizen tegen roofdieren (zoals lieveheersbeestjes) door hun zoete honingdauw op te eten |
| Transport van dood plantmateriaal en insectenkarkassen | Vorm grote, mogelijk ontwrichtende zwermen tijdens de huwelijksvlucht |
| Stimuleer de voortplanting van bepaalde bomen door middel van zaadtransport | Het is niet ongewoon dat ze in de buurt van woongebouwen nestelen - bijvoorbeeld tussen straatstenen op terrassen en binnenplaatsen - risico dat de bestrating losraakt |
| Kan ook inbreken in huis en daar een last worden |
Achtergrond
Interessante feiten over mieren
Laten we de verbazingwekkende insectenfamilie van mieren eens nader bekijken. De dieren zijn sinds het Krijt ongelooflijk sterk in overleven, niet in de laatste plaats vanwege hun beroemde harde werk. Al in de Bijbel staat in het boek Spreuken:
Mieren behoren tot de orde Hymenoptera - hier staat al dat ze ook vleugels kunnen hebben. Ze zijn zeer divers en vind je bijna over de hele wereld: in totaal zijn het er zo’n 13.000 soorten die inheems zijn in gematigde, tropische, subtropische en soms zelfs subarctische klimaatzones op alle continenten.
In tegenstelling tot andere hymenoptera zijn er alleen sociale, dat wil zeggen kolonievormende, mierensoorten. Hun koloniën zijn militair goed georganiseerd en hebben daarom al duizenden jaren bewonderenswaardig goed gefunctioneerd. Bovenal behoren mieren, dankzij de duidelijke taakverdeling binnen het kastensysteem en de zeer massa-effectieve communicatiemethoden met geursporen en trillingssignalen, tot de meest overlevende soorten in de dierenwereld.
Mieren omvatten alle mogelijke diëten van alle soorten: van allesetende, roofzuchtige en aasetende soorten, het melken van honingdauw, het verzamelen van zaden, het stelen tot het kweken van paddenstoelen, alles is inbegrepen.
Soorten vliegende mieren in de tuin
Het is niet mogelijk om hier over alle soorten mieren te praten - en de meerderheid van de soorten, die voornamelijk in tropische gebieden leven, hebben weinig relevantie voor onze lokale tuiniercultuur. Hieronder zullen we ons daarom concentreren op de twee soorten die graag onze tuinen in Midden-Europa bevolken: de zwarte tuinmier en de gele weidemier.
Zwarte tuinmier
Het type mier dat het meest wordt aangetroffen in onze tuinen in dit land, wordt gewoonlijk een tuinmier genoemd. En dat is de zwarte mier (zoölogische Lasius niger). Het heeft een typisch mierenuiterlijk met een 3-5 mm lang, zwart, driedelig gesegmenteerd lichaam. De koninginnen bereiken een lengte van 8 tot 9 centimeter.
Net als veel andere mierenvarianten zijn zwarte mieren behoorlijk flexibel: ze nemen op relatief weinig veeleisende wijze verschillende locaties voor hun nest aan: zowel in het gazon, onder boomschors, verticaal in holtes in metselwerk of in de ruimtes ertussen terras- en binnenplaatsbestrating waar de dieren zich thuis nestelen. Het nest bestaat uit gangen en kamers en wordt redelijk gestabiliseerd door plantenresten.
Gele weidemier
Gele weidemieren zijn relatief klein
Maar de veel kleinere gele weidemier, zoölogisch gezien Lasius flavus, bevindt zich ook graag in tuinen op onze breedtegraden. Het is slechts ongeveer 2 tot 4,5 mm lang en, zoals de naam al doet vermoeden, geelachtig tot roodbruin van kleur.
De gevleugelde geslachtsdieren zijn echter aanzienlijk donkerder en ook veel groter - de koninginnen zijn tenminste maximaal 9 mm lang. Dit betekent dat ze nauwelijks te onderscheiden zijn van de seksuele dieren van de zwarte mieren en als ze uit hun nest zwermen, lijken ze bijna een andere soort dan de kleine, geelrode werksters.
Rode weidemier
De rode weidemier nestelt voornamelijk in het gazon. Je herkent hun nesten aan met gras begroeide heuvels. De soort heeft de neiging om voornamelijk ondergronds te leven; ze halen hun voedsel zelfs ondergronds door hun eigen wortelluiskolonies te houden en hun honingdauwuitscheidingen te melken. Ze hoeven daardoor nauwelijks in en uit en worden pas in groten getale zichtbaar en merkbaar als hun nest wordt vernietigd – of als de fase van de vliegende mieren begint. Bij deze soort kan een plaag van vliegende mieren snel een verrassing worden.
Veelgestelde vragen
Hoeveel mieren leven er in een kolonie?
Dit varieert relatief, afhankelijk van de soort. Over het algemeen vormen mieren zeer grote kolonies vergeleken met andere sociale hymenoptera. De zwarte mier, onze meest voorkomende mier in de tuin, kan wel 40.000 individuen in één nest hebben. Maar voor andere soorten kunnen er wel 20 miljoen dieren voorkomen! Andere soorten leven daarentegen in gezellige gedeelde appartementen met slechts een tiental huisgenoten.
De verdeling binnen de zogenaamde kasten is voor alle mierensoorten vergelijkbaar, maar het aantal individuen per cast varieert. Vooral de koninginnenkaste wordt soms slechts door één volwaardig vrouwtje bewoond, soms door meerdere, soms door honderden. In het geval van de zwarte mier zijn er aanvankelijk meerdere koninginnen, die vervolgens door onderlinge strijd en door de werkers tot één dominante koningin worden teruggebracht. Mannetjes, die hun hele korte leven gevleugeld zijn, worden slechts in enkele tot een paar honderd aantallen geproduceerd. Hun aantal hangt af van verschillende factoren, zoals de grootte van de staat, de leeftijd van de koningin en bepaalde omgevingsomstandigheden zoals temperatuur, vochtigheid en nestconditie.
Hoe lang leven mieren?
Onder de insecten zijn mieren echte Methusalahs. Hoewel veel insectensoorten een levenscyclus van slechts één of twee jaar hebben, kunnen de meeste mierensoorten levensjaren in de dubbele cijfers bereiken.
De belangrijkste in de staat, de koninginnen, leven altijd het langst. De oudst bekende mierenkoningin in een fokkerij is 29 jaar oud. De werksters leven meestal niet zo lang, maar bij grotere soorten leven ze meestal meerdere jaren. Zoals bij de meeste insectensoorten hebben mannetjes de kortste levensduur: ze zijn alleen nodig voor de paring en bestaan daarom alleen voor de voortplantingsfase.
De seksuele dieren blijven slechts 2 tot 3 dagen in hun fase als vliegende mieren. De mannetjes sterven dan en de jonge koninginnen laten hun vleugels weer vallen.
Kunnen vliegende mieren gevaarlijk zijn?
Nee, vliegende mieren zijn voor ons mensen de minst gevaarlijke leden van de mierenkolonie. Ook al lijken ze met hun aanzienlijk grotere vorm en vleugels in vergelijking met andere mieren bijna op kleine stekende insecten. Maar eigenlijk zijn ze volkomen onschadelijk, omdat ze zich primair op hun voortplantingstaak concentreren. Het bewaken van het nest is de verantwoordelijkheid van de werkers, ook wel ‘soldaten’ genoemd. Deze naam laat al zien dat je voorzichtig met ze moet zijn, in plaats van met de vliegende mieren die in liefdesverdriet rondzoemen.
De werkers bijten alleen als het nest wordt aangevallen. Dit kan behoorlijk pijnlijk zijn. Zolang er slechts individuele beten zijn, zijn deze mierenaanvallen niet kritisch. Het wordt echter problematisch als u onder de beten zit, de beten in de mond of intieme zone plaatsvinden en/of de gebeten persoon allergisch is voor insectengif. Dan moet onmiddellijk medische hulp worden ingeroepen.
Waarom betekent de dood van de koningin het einde van een mierenkolonie?
Als de koningin van ouderdom overlijdt of als een fan van de steeds populairder wordende hobby-mierenkweek haar voor zijn eigen doeleinden verzamelt, is er niemand meer om zich voort te planten en kolonie-onderhoudende seksdieren te produceren. De werksters beschikken niet over voldoende ontwikkelde geslachtsorganen en kunnen de rol van de koningin niet vervangen. Een generatie seksuele dieren, oftewel vliegende mieren, kan dan niet meer worden geproduceerd. Dit betekent dat een staat nooit ouder kan zijn dan de koningin.
Is een plaag veroorzaakt door vliegende mieren een reden voor huurverlaging?
In eerste instantie niet. Zeker als het maar een paar dieren zijn die als vliegende mieren door het raam zoemen, bestaat er geen recht op huurverlaging. Pas als de pest zulke proporties aanneemt dat de woning niet meer bewoonbaar is, kan een huurverlaging mogelijk worden gemaakt. Deze definitie is uiteraard erg vaag en moet altijd van geval tot geval worden beoordeeld.
In het algemeen geldt echter het volgende: Eventuele oorzaken veroorzaakt door de huurder moeten worden uitgesloten - bijvoorbeeld nalatig lokken door 's nachts ramen en deuren open te laten terwijl de lichten tegelijkertijd branden. In ieder geval moet de verhuurder eerst in de gelegenheid worden gesteld het probleem op te lossen. In de regel moet echter worden verwacht dat rechtszaken zullen worden afgewezen vanwege de redelijkheid van een dergelijke volkomen natuurlijke last voor het leven.
