De astilbe, ook wel bekend als de prachtige spar, is niet alleen erg populair vanwege de ongecompliceerde verzorging of vanwege de prachtige, veerachtige bloemen. Sterker nog, het is een uitstekende keuze als je een schaduwrijke plek in de tuin sfeervol wilt beplanten. Het volgende artikel geeft u uitgebreide antwoorden op de belangrijkste vragen over het planten en verzorgen van deze decoratieve en veelzijdige vaste plant.
Waarom zou je pracht en praal in de tuin planten?
Astilbes, ook wel rondhouten genoemd, zijn veelzijdige vaste planten voor schaduwrijke locaties. Ze geven de voorkeur aan humusrijke, lichtzure, vochtige grond en bloeien in verschillende kleuren van juni tot september, afhankelijk van de variëteit. Astilbes zijn gemakkelijk te verzorgen en zijn geschikt als bodembedekker, maar ook voor boomborders en borders.
Herkomst en distributie
Astilbes hebben een lange traditie in Duitse tuinen en worden sinds de 19e eeuw als sierplant gebruikt. Bijna geen andere vaste plant bloeit zo opvallend kleurrijk als de Astilbe, de Duitse naam voor de Astilbe, zelfs in diepe schaduw. Botanisch gezien behoort het geslacht tot de steenbreekfamilie (Saxifragaceae) en omvat ongeveer 35 verschillende soorten, waarvan de meeste afkomstig zijn uit Oost-Azië - en vooral uit China - en uit het oosten van de VS.
Hier worden de prachtige planten vooral aangetroffen in open bossen en op vochtige locaties, bijvoorbeeld aan de rand van het bos of langs beken of rivieren.rivieroevers. Voor de tuin zijn vooral de ongecompliceerde Arendsii-hybriden (Astilbe x arendsii) en de Chinese Astilbe (Astilbe chinensis) interessant.
Gebruik
Er is een grote selectie astilbes die geschikt zijn voor de moestuin in verschillende groeivormen en hoogtes. Sommige soorten, zoals de kussenachtige dwergelf (Astilbe chinensis var. pumila), die maximaal 30 centimeter hoog wordt, zijn uitstekend geschikt als bodembedekker en gedijen zelfs onder bomen en andere bomen. Na verloop van tijd verspreiden de wortelstokplanten zich over grote gebieden en bedekken lelijke, kale gebieden waar bijna niets anders groeit.
Hooggroeiende soorten kunnen het beste worden geplant in vlakke gebieden of in borders, samen met andere schaduwtolerante soorten. Ooievaarsbek (Geranium), klokje (Campanula), elfbloem (Epimedium), zilveren kaars (Althea), herfstanemoon of hosta (Hosta) zijn aantrekkelijke metgezellen. Astilbes komen vooral goed tot hun recht in combinatie met vaste planten (waaronder de populaire hosta's). Omdat de planten vrij laat bloeien, zijn ze goed te combineren met uienbloemen die in het voorjaar bloeien.
Astilbes groeien goed aan de randen van bomen, maar ook langs beken en tuinvijvers. Vooral witbloeiende soorten zijn de juiste keuze als je schaduwrijke tuinen wilt opfleuren.
Uiterlijk en groei
Glanzende rondhouten zijn kruidachtige, meerjarige vaste planten die behoorlijk bossig kunnen worden, afhankelijk van de soort en variëteit. Individuele exemplaren van de groter groeiende variëteiten zijn gemiddeld tussen de 40 en 60 centimeter breed. De groeihoogte is ook afhankelijk van de variëteit, die kan oplopen tot tussen de tien en maximaal 150 of zelfs 200 centimeter. De kale mus (Astilbe glaberrima var. saxatilis) blijft bijzonder laag, terwijl sommige Chinese astilbes en de Thunbergii-hybride 'Professor van der Wielen' als bijzonder lang worden beschouwd.
Ook kenmerkend voor het geslacht zijn de dikke, ondergrondse wortelstokken waardoor de planten zich kunnen delen en zich kunnen voortplanten.
bladeren
De grote, basale bladeren groeien uit de wortelstokken, die aanvankelijk in de lente ontkiemen met een bronzen tot roodachtige tint en pas in de zomer een rijke groene kleur krijgen. Het blad is verdeeld in vele delen en is verdeeld in bladstelen en bladmessen, waarbij de laatste enkele tot meerdere pinnaties hebben. De afwisselend gerangschikte bladeren worden doorgaans naar boven toe steeds kleiner. Ook hebben de planten vaak steunblaadjes.
Bloemen en bloeitijd
De wortelstokken produceren ook meestal rechtopstaande of licht overhangende bloemstelen tot 200 centimeter hoog. Tussen juni en september ontvouwen zich hierop de bloempluimen, tot 55 centimeter lang, die wekenlang bloeien in verschillende kleuren, afhankelijk van de soort. Hoewel de wilde soorten over het algemeen witte bloemen hebben, zijn er uit de gecultiveerde vormen talloze kleuren voortgekomen. Het spectrum varieert van wit, geel en roze tot donkerrode en zelfs paarse bloemkleuren. De bloemaren kunnen na de bloei worden afgeknipt en gebruikt voor duurzame droogboeketten.
De specifieke bloeitijd is afhankelijk van de variëteit. De Japanse astilbe (Astilbe japonica) en zijn hybriden bloeien bijvoorbeeld vroeg en tonen hun pracht tussen juni en juli. De vaker aangeplante en kleurrijk bloeiende soorten Chinese astilbe (Astilbe chinensis) en de populaire Arendsii-hybriden bloeien daarentegen vrij laat tussen augustus en september, en bij mild weer vaak tot in oktober.
Fruit
Je kunt de bloeiwijzen echter op de vaste planten laten zitten, zodat er tot in de herfst mooie fruittrossen ontstaan. Deze blijven meestal de hele winter aan de plant en vormen een interessante blikvanger in de wintertuin. De vruchten zijn capsulevruchten die veel kleine zaadjes bevatten.
Toxiciteit
Astilbeen is niet giftig voor mens of dier. In plaats daarvan kunnen de jonge bladeren van sommige soorten, zoals Astilbe chinensis of Astilbe thunbergii, gekookt gegeten worden of gebruikt worden voor thee-infusie. Bovendien zijn prachtige rondhouten waardevolle en nectarrijke insectenweiden waar bijen, hommels, vlinders en andere hongerige insecten graag naartoe vliegen.
Welke locatie is geschikt?
Astilbes voelen zich, net als in hun natuurlijke verspreidingsgebied, bijzonder comfortabel op zonnige en gedeeltelijk schaduwrijke locaties, bijvoorbeeld in de bescherming van grote loof- en naaldbomen. Langs de randen van bomen, beken en vijverranden vinden de planten de standplaatsomstandigheden die bij hun behoeften passen, zolang ze maar niet in de brandende zon staan. Vooral de middagzon wordt slecht verdragen.
In principe groeien prachtige rondhouten ook op zonnige plaatsen, zolang de grond daar voldoende vochtig is. De vuistregel is: hoe zonniger de standplaats, hoe vochtiger de grond moet zijn. Wateroverlast daarentegen moet worden vermeden, omdat de vochtminnende astilbes hier ook op reageren met wortelrot.
Vloer
Om ervoor te zorgen dat de prachtige spar zijn naam eer aan doet en prachtig blijft bloeien, heeft hij de juiste bodemgesteldheid nodig. De vaste plant gedijt in substraten die
- humus en voedingsrijk
- zo leemachtig en zo weinig mogelijk zand
- neutraal tot licht zuur met een pH-waarde tussen 5,5 en 6
- vers tot vochtig
- maar goed gedraineerd en zonder risico op wateroverlast
zijn gemaakt. Zware of zandige bodems kunnen worden verbeterd met veel volwassen compost.
potcultuur
Astilbeen kan gemakkelijk worden gekweekt in voldoende grote en vooral brede plantenbakken, zolang er maar een continue watervoorziening is. Regelmatig water geven is voor potplanten uiterst belangrijk, omdat het substraat zelfs op korte termijn niet mag uitdrogen. Zorg tegelijkertijd voor een goede potdrainage (afvoergat aan de onderkant van de pot is verplicht!) zodat er überhaupt geen wateroverlast ontstaat. Het substraat moet vochtig zijn, maar zeker niet nat. Kies voor een hoogwaardige potgrond (€12,00 op Amazon), bij voorkeur zonder turf en op basis van compost, die je mengt met kleikorrels of perliet.
Pracht correct planten
Zorg er bij het planten van de astilbe voor dat de plantdiepte voldoende is, omdat de kluit na verloop van tijd vaak omhoog duwt. Prachtige rondhouten kunnen relatief diep worden geplant. Plaats de planten vóór het planten in een emmer water zodat de wortels het vocht kunnen opnemen en meng het uitgegraven materiaal met voldoende rijpe compost en hoornkrullen. Geef na het planten veel water en mulch de grond indien mogelijk. Dit betekent dat het vocht langer in de grond blijft en niet zo snel verdampt.
Wat is de beste tijd om te planten?
Astilbes kunnen het beste worden geplant tijdens de rustfase tussen november en maart. Kies een vorstvrije dag met mild weer.
De juiste plantafstand
De juiste plantafstand is afhankelijk van de geplante Astilbe-variëteit, omdat de verschillende soorten verschillende hoogtes en breedtes bereiken. Kies voor grotere exemplaren een afstand tussen de 40 en 60 centimeter, terwijl kleinere versies genoegen nemen met 20 tot 25 centimeter.
Waterprachtige rondhouten
Astilbeen is afhankelijk van een evenwichtige waterbalans. De kluit mag niet uitdrogen en ook niet voortdurend nat zijn. Goed doorlatende grond is dus belangrijk, en gebruik deze ook tijdens lange droge periodes – vooral tijdens de bloeiperiode, want dan hebben de planten een bijzonder hoge waterbehoefte! – controleer het vochtgeh alte van de grond. Steek hiervoor een vinger in de grond - als het oppervlak droog is, water geven met zacht regenwater of goed stilstaand leidingwater. Gebruik hiervoor een gieter en geef direct water op het wortelgebied. Bladeren en bloemen mogen niet worden bevochtigd.
Bemest prachtige spar op de juiste manier
De prachtige spar heeft niet alleen een hoge waterbehoefte, maar ook een hoge behoefte aan voedingsstoffen. De vorming van sterk blad en grote bloemen eist zijn tol van de planten. Daarom is een evenwichtige bemesting belangrijk. Hiervoor kunt u tussen april en mei een langzame meststof aanbrengen, die u indien nodig in juli opnieuw kunt verversen. Als alternatief kunt u de planten tussen mei en augustus ongeveer elke vier weken voorzien van een schep compost en een handvol hoornkrullen. In potten gekweekte exemplaren worden daarentegen bemest met een vloeibare volledige meststof.
Snijd de prachtige rondhout correct
Astilbes hoeven niet geknipt te worden, de dode bloemstengels en gedroogde of dode plantendelen kun je pas in het voorjaar verwijderen.lees meer
Verspreid prachtige rondhouten
Astilbe wordt meestal vermeerderd door deling. Om dit te doen, graaft u de planten en hun wortelstokken in de lente of herfst uit de grond en verdeelt u ze in verschillende secties van ongeveer dezelfde grootte. Deze worden dan zoals gebruikelijk opnieuw geplant en onderhouden. Verdelen is een goede methode om planten voortdurend te verjongen. Je kunt naar de astilbe kijken als het weer tijd is om te delen: de vaste planten worden dan te groot en beginnen kaal te worden.
Dwergastilbes kunnen ook worden vermeerderd met wortelstekken; originele soorten (geen hybriden) en zaadresistente variëteiten kunnen ook uit zaden worden gekweekt.
Astilbeen kweken uit zaden – zo werkt het
Astilbeen kun je het beste in de herfst of lente zaaien, waarvoor je zaden kunt gebruiken die je zelf hebt verzameld of gekocht. En zo werkt het zaaien:
- Desinfecteer de zaaigrond, bijvoorbeeld in de oven of magnetron.
- De zaaigrond gaat in een zaaibak, idealiter met een kap.
- Verdeel de zaden gelijkmatig over de grond, maar bedek ze niet.
- Glanzende rondhouten behoren tot de lichtkiemers.
- Houd de kweekgrond altijd licht vochtig en licht.
- Zaden ontkiemen na ongeveer 14 tot 21 dagen.
- Kies de planten uit zodra het eerste paar bladeren zich heeft ontwikkeld.
- Zet ze na nog eens zes tot tien weken afzonderlijk in kleine plantenpotten.
Zodra de planten groot en sterk genoeg zijn, kunnen ze in de tuin worden overgeplant.
Overwintering
Astilbes zijn in principe voldoende winterhard en hebben daarom geen winterbescherming nodig. Alleen jonge planten en exemplaren gekweekt in potten moeten worden beschermd tegen vorst. Bedek hiervoor de aangeplante pracht met stro, sparren- of dennentakken ofBladeren. De pot met potplanten daarentegen moet altijd - ook in latere jaren - worden omwikkeld met noppenfolie of een ander geschikt materiaal en op een isolerende ondergrond (hout, piepschuim, enz.) worden geplaatst.
Hoe transplanteer ik correct?
Astilbe kan in latere jaren nog steeds goed worden getransplanteerd, maar je moet het voorzichtig opgraven. Deze maatregel is in ieder geval zinvol omdat de vaste planten sowieso af en toe verdeeld moeten worden. Kale delen van de plant kunnen bij het verplaatsen eenvoudig met een scherp mes worden afgesneden, zodat alleen de jonge en verse segmenten terug kunnen worden geplaatst.
Ziekten en plagen
Astilbes zijn in de regel resistente en robuuste planten, zolang ze zich op hun gemak voelen op hun plek. Ziekten ontstaan daarom meestal alleen als gevolg van een ongeschikte locatie of zorgfouten. De bladeren krullen op zodra de pracht te droog of te warm is. Bruine bladranden duiden ook op een gebrek aan vocht. Geelgekleurde bladeren zijn daarentegen vaak een indicatie van een te kalkrijke grond, waar Astilbe ook niet van houdt. Als de plant echter niet goed wil groeien, staat hij op de verkeerde plek. Hoewel hij over het algemeen zeer comfortabel aanvoelt onder bomen en struiken, mag hij niet op de wortelschijf van bomen met ondiepe wortels worden geplant. Hier concurreren de verschillende soorten alleen maar onnodig om water en voedingsstoffen.
Af en toe vallen bladluizen en andere bladsapzuigende insecten de astilbe aan. Aantastingen door bladwantsen, blad- of wortelwormen en de zwarte snuitkever komen ook af en toe voor.
Tip
Als astilbes niet willen bloeien, is een tekort aan voedingsstoffen vaak de oorzaak. De planten hebben een hoge voedingsbehoefte en kunnen deze alleen dekken als ze in de tuin worden geplant door middel van regelmatige bemesting.
Soorten en variëteiten
Astilbeen is er in verschillende vormen en maten: Hoewel de kleine variëteiten vaak niet hoger worden dan 30 tot 40 centimeter, vormen sommige zelfs platte tapijten door lopers te vormen; de lange, prachtige rondhouten kunnen uitgroeien tot hoogtes tussen Reikwijdte van 150 en 200 centimeter.
Astilbe arendsii
Een van de meest populaire hybride soorten met talloze wit-, roze- of roodbloeiende variëteiten. Bereikt een hoogte tussen 60 en 120 centimeter.
- 'August Lights': felrode bloemen tussen juli en augustus, tot 70 centimeter hoog
- 'Rock Crystal': witte bloemen tussen juli en augustus, tot 100 centimeter hoog
- 'Cattleya': dieproze bloemen vanaf september, tot 100 centimeter hoog
Astilbe chinensis
De Chinese Astilbe produceert tamelijk kortgroeiende variëteiten met een hoogte tussen de 25 en 50 centimeter. Een uitzondering vormt de variëteit Astilbe chinensis var. davidii of Hoge Astilbe, die wel 180 centimeter hoog kan worden.
- 'Pumila': bodembedekker voor zonnige locaties, violetroze bloemen tussen augustus en september, tot 25 centimeter hoog
- 'Finale': felroze bloemen tussen augustus en september, tot 40 centimeter hoog
Astilbe japonica
Laaggroeiende vaste plant, heeft een hoge luchtvochtigheid en voedselrijke grond nodig. De talrijke soorten worden tot circa 50 centimeter hoog en bloeien vrij vroeg tussen juni en juli. Veel kleurschakeringen.
Astilbe thunbergii
Krachtig groeiende soort met hoge variëteiten. Bloeit meestal tussen juli en augustus.
‘Jo Ophorst’: robijnrode bloemen, tot 90 centimeter hoog
Astilbe simplicifolia
Schaduwachtige vaste plant met vrij lage, delicate groei. Rassen bloeien meestal tussen juli en augustus in roze, rood of wit.
- 'Alba': witte bloem, tot 45 centimeter hoog
- 'Aphrodite': rode bloemen en donker blad, tot 35 centimeter hoog
- 'Hennie Graafland': roze bloemen en donker blad, tot 50 centimeter hoog
