Het plantengeslacht Klaver (Trifolium) kent inmiddels ruim 245 variëteiten, waarvan er 16 in de landbouw worden gekweekt als voedergewas of als groenbemester. Bij algemeen gebruik worden andere planten, zoals klaverzuring (geslacht Oxalis) ook tot klaver gerekend, hoewel ze taxonomisch slechts zeer ver verwant zijn aan het geslacht Trifolium.
Welke soorten klaver komen het meest voor in tuinen?
De meest voorkomende klaversoorten in tuinen zijn weideklaver (Trifolium pratense), witte klaver (Trifolium repens) en klaverzuring (Oxalis corniculata). Hoornklaver (Lotus corniculatus), Perzische klaver (Trifolium resupinatum) en Alexandrijnse klaver (Trifolium alexandrinum) zijn ook belangrijk voor de landbouw en bodemverbetering.
De meest voorkomende klaversoorten in de tuin
Verschillende soorten klaver kunnen zich zelfstandig in de tuin verspreiden of kunnen specifiek worden gekweekt. Terwijl sommige tuinders bewust klaver verbouwen in plaats van gazons, vechten anderen wanhopig om klaver uit de tuin te verwijderen. De meest voorkomende klaversoorten in Europese tuinen zijn:
- Weideklaver of rode klaver (Trofolium pratense)
- Witte klaver (Trifolium repens)
- Zuring (Oxalis corniculata)
Andere bekende klaversoorten zijn:
- Hoornklaverblad (Lotus corniculatus)
- Perzische klaver (Trifolium resupinatum)
- Alexandrijnse klaver (Trifolium alexandrinum)
Bijzondere kenmerken van weideklaver
Weideklaver is qua cultuuroppervlak het belangrijkste voedergewas van alle soorten klaver. De weideklaver, die vaak als groenvoedergewas wordt gekweekt, wordt vanwege de roodgekleurde bloeiwijzen meestal ook wel rode klaver genoemd. Dit type klaver is een van de oudste landbouwvariëteiten in Europa, aangezien weideklaver al in de 16e eeuw in Vlaanderen, Italië en Spanje werd verbouwd. Net als de andere soorten klaver die in de landbouw worden gebruikt, houdt weideklaver van relatief koele, vochtige locaties met regenachtige zomers. Dit komt door het feit dat deze planten een relatief hoge waterbehoefte hebben. Bovendien moet rode klaver op vrij zware kleigrond worden gekweekt; weideklaver verdraagt locaties met zuur bodemmateriaal niet zo goed.
Kenmerken van witte klaver
In tegenstelling tot rode klaver vormt de zogenaamde witte klaver (Trifolium repens) kruipende scheuten die dicht bij de grond groeien en wortels krijgen. Onder de voederpeulvruchten is witte klaver de enige plant die bestand is tegen constante begrazing en langdurige belasting van de grasmat door betreden. Daarom is deze klaversoort bijzonder geschikt als gazonvervanger. Witte klaver reageert minder gevoelig op koude- en droogtefasen dan rode klaver. Witte klaver is ook iets minder veeleisend dan weideklaver als het gaat om de bodemgesteldheid.
De bodem verbeteren met klaver
De verschillende soorten klaver die in de landbouw worden gebruikt, verbeteren de bodem op fysische en chemische manieren. Enerzijds maken de fijne klaverwortels de grond diep los en kunnen zo bodemschade door bijvoorbeeld reguliere graanteelt voorkomen. Aan de andere kant accumuleren de knobbelbacteriën op de klaverwortels ook stikstof in de bodem, wat belangrijk is voor de groei van veel planten. Bij de klaverteelt moet je echter niet overdrijven en tussen de individuele klaverwisselingsrondes voor witte klaver en voor rode klaver een teeltpauze van drie tot vier jaar nemen.
Als klaver een plaag in het gazon wordt
Onder bepaalde omstandigheden kan het gebeuren dat de klaver zich onbedoeld in het gazon verspreidt. Als er veel klaver in het gazon wordt verspreid, kan bemesten met hoornkrullen (€ 32,00 op Amazon) helpen: deze bevorderen de gezonde groei van het gras zonder de klaver van extra fosfaat te voorzien (zoals in andere meststoffen). In het voorjaar kan het ook helpen om de klaver grondig uit het gazon te verwijderen met een verticuteermachine. Vervolgens moeten de kale plekken worden voorzien van kunstmest en moet het gazon opnieuw worden ingezaaid. In ernstige gevallen kunnen ook chemische middelen worden gebruikt, die alleen effect hebben op tweezaadlobbige klaver en niet op eenzaadlobbige grassen.
Tip
Het geluksklavertje (Oxalis tetraphylla), populair als gelukscadeau op oudejaarsavond, is vooral populair vanwege zijn klavertjesvier. Vanwege de gevoeligheid voor vorst wordt hij meestal binnen gekweekt, maar kan in de zomer ook buiten in potten worden gekweekt. De kleine bewaarknollen van de geluksklaver zijn zelfs eetbaar.
