Espenlaub staat bekend om zijn trillen, dat wordt vereeuwigd in het bijbehorende gezegde. Maar waarom is dat? Het is onwaarschijnlijk dat de espbladeren bevriezen; het is eerder de textuur en vorm van de bladeren die hiervoor verantwoordelijk zijn.
Waarom trillen espbladeren?
De bladeren van Aspen trillen omdat ze op lange stengels zitten die aan de onderkant afgeplat zijn en een delicate, lichte structuur hebben met een relatief bredere basis. Deze eigenschappen zorgen voor een hoge flexibiliteit, wat betekent dat ze bij het minste briesje in beweging komen.
De vormkenmerken van het espblad
Dat de bladeren van de esp of trillende esp bij het minste briesje beginnen te trillen, heeft de volgende reden: enerzijds zitten ze op zeer lange stengels die ook aan de onderkant afgeplat zijn. Hierdoor zijn ze extreem flexibel en reageren ze op de geringste luchtprikkel. Het celluloserijke hout van de trillende esp draagt ook bij aan het zeer mobiele karakter van de kroon.
Bovendien hechten de even subtiel gestructureerde bladeren met een brede basis zich aan deze delicate stengels. Als gevolg hiervan bieden ze de wind een relatief groot aanvalsoppervlak en zwaaien ze voortdurend op en neer.
De redenen voor opnieuw trillen in het kort:
- Lange steel, afgeplat aan de onderkant
- Delicate, lichte bladstructuur met een relatief brede basis
Eén esp, twee bladvormen
Net als bij de meeste Populus-soorten vertoont esp ook een interessant fenomeen: er vormen zich twee verschillende bladvormen op hetzelfde individu. Enerzijds zijn er bijna ronde bladeren met een golvende gelobde rand, anderzijds zijn er bladeren in een heldere, grotere driehoekige vorm met een meer complete rand.
Deze verschillende bladtypes zijn het resultaat van het feit dat bladeren ontstaan uit de winterknoppen van de lange scheuten enerzijds en van de korte scheuten anderzijds. De lange scheuten hebben een normale tot snelle lineaire groei, terwijl de korte scheuten een verminderde groei hebben. Dit resulteert uiteraard in verschillende basisvereisten voor bladvorming. De driehoekige bladeren op de korte scheuten hebben ook iets kortere stelen dan de ronde, golvende bladeren met lange scheuten.
De bladeren van de esp staan tegenover elkaar op de takken. Hun oppervlak is glad en heeft een fijne, middelgroene kleur. De onderkant is iets lichter.
De bladknopscheuten zijn geelachtig tot bruinrood van kleur en behouden deze kleur voor het eerst na het ontluiken.
Mooie, goudgele herfstkleuren
Naarmate de dagen korter worden, kleedt de esp zich in een heerlijk pure, goudgele bladerjurk die op sierlijke wijze het karakter van de subtiel gestructureerde kroon onderstreept. De goudgele kleur kan bijzonder helder schijnen in herfstlicht. Wanneer de kleine blaadjes geleidelijk vanaf de kruin naar beneden regenen, vormt zich een decoratief gevlekt bladtapijt op de grond.
