Lees hier in het commentaarprofiel of de rozenbottels van een aardappelroos eetbaar zijn. Zo plant en verzorgt u appelrozen op de juiste manier in een pot of perk.
Zijn aardappelrozenbottels eetbaar?
De rozenbottels van de aardappelroos (Rosa rugosa) zijn eetbaar en bevatten waardevolle ingrediënten zoals vitamine C, vitamine A, pectines en mineralen. Ze hebben een zoetzure smaak en zijn geschikt voor jam of thee. De harige zaden moeten echter vóór consumptie worden verwijderd.
Profiel
- Wetenschappelijke naam: Rosa rugosa
- Synoniem: appelroos
- Groei: struik
- Herkomst: Oost-Azië
- Blad: veervormig geveerd
- Bloem: eenvoudig, geurig
- Bloeiperiode: juni tot oktober
- Fruit: rozenbottel
- Fruiteigenschappen: eetbaar
- Wortels: diepe wortels/lopers
- Winterhardheid: winterhard
- Gebruik: haag, sierheester, natuurlijke tuin
Fruiteigenschappen
In september en oktober veranderen de geurige bloemen van een aardappelroos in trosnoten, ook wel rozenbottels genoemd. Het volgende overzicht vat belangrijke vruchteigenschappen samen:
- Consumptiekwaliteit: eetbaar (pulp) en niet eetbaar (zaden)
- Kleur: groen (onrijp), rood (rijp)
- Vorm: bolvormig tot appelvormig
- Grootte: 2 cm tot 4 cm
- Smaak: zuur tot zoetzuur (hoe rijper, hoe zoeter)
- Ingrediënten: Vitamine C, Vitamine A, pectines, carotenoïden, tannines, mineralen, sporenelementen
- Helende effecten: immuunversterkend, eetluststimulerend, diuretisch, laxerend, ontgiftend, ontstekingsremmend
Je kunt rozenbottels rauw eten, zolang je maar eerst de harige zaden uit het vruchtvlees verwijdert. Het sappige vruchtvlees wordt vaak bereid als verfrissende jam. Je kunt gedroogde rozenbottelschillen en zaden brouwen om een aromatische thee te maken met natuurlijke helende eigenschappen.
Blad
De aardappelroos wordt voornamelijk in hobbytuinen gekweekt vanwege zijn onverslaanbare bladgezondheid. Terwijl schimmelziekten veel voorkomen bij gecultiveerde rozen, blijkt de wilde roos resistent te zijn tegen roetdauw, echte meeldauw, rozenroest en andere rozenziekten. Zo ziet het blad van een appelroos eruit:
- Vorm: oneven geveerd, vijf- tot negenvoudig
- Afmetingen: 4 cm tot 15 cm lang
- Kleur: donkergroen aan de bovenkant, grijsgroen aan de onderkant
- Bladrand: dubbel gezaagd
- Bladoppervlak: gerimpeld, zijdeachtig behaard
- Herfstkleur: geelachtig tot okergeel
Met hun gerimpelde oppervlak doen de bladeren denken aan het blad van een aardappelplant, waarnaar de naam aardappelroos verwijst. De wilde roos dankt zijn tweede naam, appelroos, aan de rode, bolvormige rozenbottels.
Groei
De aardappelroos gedijt als een zomergroene struik met de bijzondere eigenschappen van een wilde roos. De volgende kenmerken kenmerken de groei:
- Groeiwijze: strak rechtopstaand, later gebogen overhangend
- Groeihoogte: 120 cm tot 150 cm, onder ideale omstandigheden tot 200 cm
- Groeibreedte: 100 cm tot 150 cm
- Jaarlijkse groei: 20 cm tot 40 cm
- Bijzonderheid: verspreiding via ondergrondse lopers; vormt een ondoordringbaar struikgewas zonder te snoeien
De groei van een appelroos wordt gekenmerkt door talrijke, korte stekels op de scheuten, die, in tegenstelling tot doornen, gemakkelijk kunnen worden verwijderd.
Gebruik
Met zijn specifieke groei-eigenschappen wordt de aardappelroos aanbevolen voor toepassingen die andere soorten rozen in deze combinatie niet kunnen bieden. De volgende tabel geeft een overzicht:
| Hedge | sierheester | Natuurlijke tuin |
|---|---|---|
| Behuizing | Solitaire in de voortuin | Bijenweide |
| Privacybescherming | potplant balkon | Vogelvoedselplant |
| Windbreker | Vergroening van gebieden | Medicinale plant |
| Pioneerbomen | pottuin | Gewassen |
Met zijn diepe hoofdwortels en ondergrondse uitlopers verankert de aardappelroos zich stevig in elke grond. Dit maakt de wilde roos de perfecte haagplant met wind- en privacybeschermende functies. Als zouttolerante pionierboom voorkomt de struik bodemerosie op zandbanken langs de Noordzeekust. In een pot of als solitair in de perk is de aardappelroos een gemakkelijk te verzorgen lust voor het oog. De wilde schoonheid van rozen verrijkt de natuurlijke tuin als een weiland vol bijen. Natuurgerichte hobbytuinders laten de rozenbottels hangen voor hongerige tuinvogels en snacken op zelfgemaakte appelrozen uit de keuken:
Video: Maak je eigen appelrozen - recept voor zoetekauwen
Aardappelroos planten
Als de aardappelroos op de juiste manier wordt geplant, kan hij heel oud worden zonder zijn vermogen om te bloeien te verliezen. Mis de volgende informatie over het kiezen van een locatie, planttijd en planten niet:
Locatie
Van alle rozensoorten heeft de aardappelroos waarschijnlijk de beste zout- en windbestendigheid. De wilde roos kan geen schade oplopen door bittere kou of zinderende hitte. Onder deze omstandigheden is het kiezen van een locatie eenvoudig:
- Volle zon tot halfschaduw
- In zandige tot voedselrijke tuingrond met zure tot licht alkalische pH-waarde
- Extra tip: Aardappelroos houdt niet van volle schaduw, drassige grond (€ 20,00 op Amazon) of extreem warme locaties
De wilde roos accepteert zware kleigrond als locatie nadat deze is verbeterd met rijpe compost en zand.
Planttijd
De aardappelroos kan het beste in de herfst of lente worden geplant. Omdat de wilde roos zo weinig veeleisend is, kun je het hele jaar door goedkope jonge planten met blote wortel kopen en planten bij de speciaalzaak.
Planten in bed
Plaats de wortels vóór het planten in een emmer water. Graaf ondertussen ruime plantkuilen in het bed. Zet op een solitaire plek één aardappelroos per vierkante meter. Om van de wilde rozen een ondoorzichtige windschermhaag te maken, is de juiste plantafstand 3 struiken per meter, oftewel 3 tot 5 jonge bomen per vierkante meter. In kleine tuinen is aanplant met een wortelbarrière aan te raden, zodat aardappelrozen zich niet ongecontroleerd via hun uitlopers verspreiden en vermenigvuldigen.
Planten in een emmer
De perfecte pot voor Rosa rugosa biedt voldoende ruimte voor de diepe hoofdwortels en uitlopers. Het is belangrijk om meerdere gaten in de vloer te hebben voor de waterafvoer. Als substraat adviseren wij een mengsel van turfvrije rozengrond of potplantengrond, verrijkt met kokoshumus als turfvervanger en geëxpandeerde klei voor een luchtige, losse doorlaatbaarheid. Zo plant je een aardappelroos correct in een pot:
- Bekleed de bodem van de emmer met aardewerkscherven of geëxpandeerde kleiballen als drainage.
- Vul het substraat in tot de helft van de hoogte van de pot.
- Plant de met water doordrenkte kluit met behoud van de vorige plantdiepte met een waterrand van 5 cm hoog.
- Druk de rozenaarde met beide handen aan en geef grondig water.
- Extra tip: stapel appelrozen tot de helft van de hoogte om te beschermen tegen droogtestress.
Snoeien is niet verplicht voor wilde rozen. Om ervoor te zorgen dat een aardappelroos vanaf de basis dichte en bossige takken heeft, kun je de scheuten met een derde of de helft terugknippen.
Excursus
Aardappelroos hondsroos verschil
De aardappelroos komt uit Oost-Azië, heeft korte stekels en wordt 150 centimeter hoog. De hondsroos (Rosa canina) daarentegen is een inheemse wilde roos met lange, haakvormige stekels en een groeihoogte tot 500 centimeter. De rozenbottels van een aardappelroos zijn vleziger en groter dan de vruchten van een hondenroos.
Zorg voor aardappelroos
De aardappelroos is niet veeleisend. Goed gewortelde wilde rozen doen het met natuurlijke regenval. Een appelroos die in een pot wordt gekweekt, is afhankelijk van regelmatig water geven in droge omstandigheden. Lees in de volgende paragrafen informatieve verzorgingstips voor een aardappelroos in topvorm:
Bemesten
- Bemest Rosa rugosa één keer per jaar biologisch in het bed.
- Verdeel in maart 3 tot 5 liter compost en 100 gram hoornschaafsel per vierkante meter, hark het in en geef water.
- Geef appelrozen in potten elke maand een vloeibare meststof voor bloeiende planten van april tot september.
Snijden
Wilde rozen worden zelden gesnoeid. In tegenstelling tot geënte rozensoorten blijft een grondscheut tot wel zes jaar bloeiend en vitaal. De snoeiverzorging is vooral gericht op het reguleren van de verspreiding en het tegengaan van veroudering. Hoe je een aardappelroos correct snijdt:
- De beste tijd is half/eind februari bij mild winterweer
- Doe stevige handschoenen en een veiligheidsbril aan
- Eerst de struik grondig uitdunnen
- Snijd een derde van de oude grondscheuten (donker hout) af aan de basis
- Snijd te lange en onhandig geplaatste scheuten terug
- Plaats de rozenschaar een paar millimeter boven de knoppen
- Belangrijk: knip geen eenjarige, onvertakte grondscheuten af
Om een aardappelroos klein te houden, snoei je hem elk jaar. Een privacyhaag dient u iedere twee tot drie jaar uit te dunnen, zodat de struiken van onderaf niet kaal worden. Blaas oude appelrozen nieuw leven in met een verjonging tot drie tot vijf knoppen. Omdat de wetgever inspraak heeft in alle radicale boomsnoei, is het tijdvenster alleen open van begin oktober tot eind februari.
Propageren
De eenvoudigste manier om een aardappelroos te vermeerderen is door de uitlopers te gebruiken. Snijd in het voorjaar met de vers geslepen schop een stuk van de uitloper af, inclusief de wortels en de ontkiemende jonge plantjes. Zet op de nieuwe locatie de bloemennakomelingen terug in de grond en geef water. Meer geavanceerde reproductiemethoden zijn onder meer het zaaien van zaden en het kweken uit stekken.
Populaire variëteiten
Sinds de aardappelroos in de 19e eeuw vanuit Oost-Azië naar Europa migreerde, zijn er talloze decoratieve variëteiten ontstaan:
- Alba: Premium variëteit met puur witte cupbloemen voor wilde rozenhagen en Friesenwall, groeihoogte 120-150 cm.
- Dagmar Hastrup: onderhoudsvriendelijke aardappelroos met 8 cm grote, pastelroze bloemen, hoogte 100 cm.
- Schneekoppe: frequent bloeiende soort met halfgevulde, witte bloemen en rode rozenbottels, hoogte 80-100 cm.
- Yellow Dagmar Hastrup: prachtige bodembedekkende roos met gele, halfgevulde bloemen, hoogte 70-90 cm.
FAQ
Is er een eenvoudig recept voor rozenbotteljam?
Zo tover je in een handomdraai een verfrissende rozenbotteljam: verwijder eerst de stengeluiteinden en de zwarte bloemvoeten. Stoom de schoongemaakte rozenbottels in een pot met water. Haal de zachte vruchten door een zeef om het vruchtvlees en de zaden te scheiden. Doe 500 gram vruchtvlees in een pan met 125 milliliter water en het sap van een kwart citroen. Breng het mengsel aan de kook en voeg 250 gram suiker (2:1) toe, onder voortdurend roeren. Na nog eens vijf minuten zachtjes sudderen is de jam klaar en kan deze in schone potten met schroefdop worden gegoten.
Wat is het verschil tussen aardappelroos en hondsroos?
De aardappelroos (Rosa rugosa) komt uit Oost-Azië, terwijl de hondsroos (Rosa canina) een inheemse wilde roos is. Hun verschillende oorsprong wordt weerspiegeld in hun groei. Een aardappelroos wordt 1,50 meter hoog en breed. Een hondsroos demonstreert zijn thuisvoordeel door majestueus tot 5 meter hoog te groeien. Dit bereikt hij met lange, haakvormige stekels die geschikt zijn als klimorganen. Met zijn korte doornen wordt een appelroos ervan weerhouden om naar grote hoogten te klimmen. De rozenbottels van aardappelrozen zijn groter, dikker en sappiger dan de vruchten van hondenrozen.
Hoe kan ik de aardappelroos overwinteren?
De aardappelroos is winterhard. Er hoeven geen speciale voorzorgsmaatregelen te worden genomen tegen vorst en sneeuw buitenshuis. Wanneer de wilde roos in een pot wordt gekweekt, is deze echter kwetsbaar voor vorstschade. Om te voorkomen dat de kluit bevriest, plaatst u de pot op een houten ondergrond. Bedek de container met fleece of noppenfolie en bedek het substraat met schorsmulch.
